Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wstęp
natakiepraceZnanieckiego,jak:Wprowadzeniedosocjologiiwychowania1,
ChłoppolskiwEuropieiAmeryce2czyLudzieteraźniejsiacywilizacjaprzy-
szłości3.
Niezależnieodmożliwychbezpośrednichwpływówtwórczościpubli-
kowanejniemalwtymsamymczasie,KorczakaiZnanieckiegołączyło
równieżpozostawaniepodwpływemtychsamychczynnikówśrodowi-
skowych.Obydwajnależelidopokolenia,któremarzyłoowolnościPolski
iPolaków,przeżyłoentuzjazmodzyskanianiepodległości,obserwowało
odradzaniesięOjczyzny,jejstrukturspołecznych,pełnenadzieinarealiza-
cjęideałów,októrewalczyłypoprzedniepokolenia,wtymtakżeideałów
wychowawczych.Wnikliwaobserwacjamusiałabyćźródłemrozczarowań
ifrustracji,zastępującychpoczątkowąeuforię.NowaPolska,podobniejak
całaówczesnaEuropa,zdominowanabyłaprzeznierównościspołeczne,
powszechnebyłoodrzuceniewartościczłowieka,odebranieszansnagod-
neżycieszerokimkręgomspołecznym.GdyEuropaodchodziłajużod
najbardziejdrastycznychformwyzysku,wrodzącejsiępolskiejrzeczywi-
stościnędzaibeznadziejaobejmowaławiększośćspołeczeństwa,wtym
przedewszystkimmałorolnąludnośćwiejskąorazmieszkańcówmiast
pozostającychbezpracyiszansnajejzdobycie.Owyjątkowymdrama-
tyzmiesytuacjiówczesnegospołeczeństwapolskiegoświadczywstrząs,
jakiprzeżyłaEuropa,zapoznającsieztłumaczonymiwówczasnawiele
językówpamiętnikamipolskichchłopówibezrobotnych4.
OdczasówKorczakaiZnanieckiegoPolskaprzeżyławielekolejnych
zdarzeń,takżewysocetraumatycznych.Entuzjazmowiodbudowykraju
poIIwojnieświatowejtowarzyszyłopoczuciebezsilnegogniewuwobec
1F.Znaniecki,Wprowadzeniedosocjologii,DrukarniaUniwersytetuJagiellońskiego,
Warszawa–Kraków1928;Tenże,Wstępdosocjologii,t.1,KomisjaPedagogicznaMWRiOP
,
Warszawa1928;t.2,KomisjaPedagogicznaMWRiOP
,Warszawa1930;Tenże,Wstępdo
socjologii,PaństwoweWydawnictwoNaukowe,Warszawa1988.
2W.I.Thomas,F.Znaniecki,ThePolishPeasantinEuropeandAmerica.Monograph
ofanImmigrantGroup,RichardG.Badger,t.1–2,Boston1918;t.3,Boston1919;t.4–5,
Boston1920;wyd.2,A.A.Knopf,NewYork1927(2tomy);wyd.3,DoverPubl.,New
York1958(2tomy);wyd.4,OctagonBooks,NewYork1974(2tomy);Ciż,Chłoppolski
wEuropieiAmeryce,tłum.zjęzykaangielskiego,t.1–5,LudowaSpółdzielniaWydawnicza,
Warszawa1976.
3F.Znaniecki,Ludzieteraźniejsiacywilizacjaprzyszłości,HKsiążnica-Atlas”,Warszawa
1934;Tenże,Ludzieteraźniejsiacywilizacjaprzyszłości,PaństwoweWydawnictwoNaukowe,
Warszawa1974;Tenże,Ludzieteraźniejsiacywilizacjaprzyszłości,WydawnictwoNaukowe
PWN,Warszawa2001.
4Pamiętnikibezrobotnych,nr1–57,wstępL.Krzywicki,InstytutGospodarstwaSpo-
łecznego,Warszawa1933;Pamiętnikichłopów,nr1–51,oprac.L.Krzywicki,InstytutGo-
spodarstwaSpołecznego,Warszawa1935.