Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OBloomiebezprzesady
43
czości:naukowej,artystycznej,społecznej”
63.Przyjęcietakszerokiego
kontekstuniewydajesięwniniejszejpracyuzasadnionenietylkodla-
tego,żeprzedmiotemzainteresowaniamajątubyćprzedewszystkim
relacjetekstowe,rozgrywającesię(prawiewyłącznie)wsferzeliterac-
kiej,pomiędzyposzczególnymiutworamiSłowackiegoiMickiewicza,
aletakżedlatego,żewyraźnieobecnewtwórczościtychpoetów(ito
nietylkoowejtwórczościpóźnej,analizowanejprzezSaganiak)przeko-
nanieosilnejłącznościdoświadczeniawewnętrznegoizewnętrznego
wpoznaniuuniemożliwiaprzyjęciekoncepcjijednostkizatopionejwe
wpływieireakcjinań.
Wydajesięjednak,żepodwielomawzględamipodobnąsytuację
odnaleźćmożnanietylkonapoziomiepodmiotowym,alerównieżli-
terackim.Wystarczyprzywołaćnapięciepomiędzytakpopularnąiak-
ceptowanąwromantyzmiestrategiąintertekstualną,polegającąna
odwoływaniusiędoszerokorozumianejtradycjiliterackiejwcelujej
przekształceniaiwykorzystaniawewłasnejtwórczości,ajednocześnie
bezwzględnym–jaksięwydaje–nakazemoryginalnościdziełaitwór-
czejautonomii.Natympoziomiekoncepcjawpływuinterferujezin-
nymizjawiskamitypowymidlakulturyepoki.Problemsprzeczności
pomiędzysięganiemdotekstówcudzychapostulatemjednostkowości,
wyjątkowościwłasnejkreacjijestwpewnymsensieuniwersalnympro-
blememkażdegodziełasztuki.Sztukausytuowanajestbowiemzawsze,
zkonieczności,pomiędzypostulatemnowości,którajestnietylkojej
flracjąpowstania,alerównieżelementemistnienia”
64,akoniecznością
posługiwaniasięfunkcjonującymiwcześniej,wypróbowanymiśrod-
kamiwyrazu,umiejscowieniasięwokreślonymkontekścieczynawet
posługiwaniasięwypracowanąwcześniejkonwencją
65.Przypadekro-
mantyzmujestjednakotyleszczególny,że–jakzauważaArnoldHau-
ser–pokolenieromantyków:
[…]wytworzyło[…]jednąznajbardziejparaliżującychkonwencji
wszystkichczasów,zasadęoryginalnościzawszelkącenę.Odtądbo-
63Ibidem,s.149.
64A.Hauser:Filozofahistoriisztuki.Przeł.D.Danek,J.Kamionkowa.
Warszawa1970,s.351.
65Ibidem,s.351–354.
