Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Zamiastwstępu
zzakresureformyedukacjimogąposłużyćjakoźródłoinspiracjidlawspół-
czesnychpolskichreformatorówkształcenia.
TwórczośćTadeuszaZielińskiego(1859—1944)dlaGrażynyGolik-
-Szarawarskiejstałasięprzyczynkiemdonapisaniarozdziałupiątego
opostaci,którapodporządkowaładziałalnośćnaukowąmisjiwychowaw-
czejożywionejideałamiantyku.Jegorozumieniewychowaniaklasycz-
negowielezawdzięczamyśliniemieckiej,kształtowanejwduchukoncep-
cjiBildungiwyrastającejzduchowegopokrewieństwazeświatemidei
JohannaW
.vonGoethego.Wskazujekierunekzmianrealizowanychmię-
dzyinnymiwramachniemieckiej„pedagogikireformy”(1890—1933).
WlatachtrzydziestychXXstuleciaznalazłZielińskiinspiracjęnaniwie
edukacjiwtraktacieWerneraJaegeraPaideia.ZurFormungderGriechis-
chenMenschen,wktórymożyłstarożytnyideałkalokagathia.Kształtowa-
nieczłowieczeństwaoznaczałodlańjednoczesnośćedukacjiumysłowej
orazmoralnejietycznej.Diagnozującniebezpiecznezjawiskawkształ-
ceniuiwychowaniumłodzieżyakademickiej,nakazywałZielińskiczuj-
nośćwobecprzejawówtotalitaryzmu.Ztroskąodnotowywałwykorzysty-
wanieindoktrynowanejmłodzieżyzarównowwalcezideąuniwersytetu,
jakiwsporachestetyczno-ideologicznychtoczącychsięnałamachso-
wieckiejprasy.
PrzedmiotemprzemyśleńKarinyStępkowskiejjestsylwetkaKurta
Aldera—wybitnegonaukowcaurodzonegonaŚląsku,laureataNagrody
Noblawdziedziniechemii,któregogeniuszsprawił,żedokonałodkry-
cianamiaręwszechczasówizdobyłuznanienacałymświecie.Autorka
rozdziałuszóstegopodjęłapróbęnakreślenianiezwykłejosobowości—
tytanapracy,człowiekaożyczliwymusposobieniu,skromnegowkontak-
tachzinnymi,oponadprzeciętnejsileumysłuicharakteru.Poddałaana-
liziezwłaszczarolęśrodowiskrodzinnego,rówieśniczegoiszkolnegooraz
kultury—wjakiejwzrastał—wrozwojujegozainteresowańikształtowa-
niutychżecechkluczowychwjegodziałalnościnaukowej.Całośćrozwa-
żańkończyukazaniesposobówupamiętnianiajegoimieniaprzezwłodarzy
miasta,wktórymsięwychował.
MariannaDąbrowska-Wnukwrozdzialesiódmymzaprezentowałanie-
któreaspektytwórczościnaukowejJeanaPiageta,jednegoznajwiększych
uczonychXXwieku,którydodziśpozostajeniekwestionowanymautory-
tetemwdziedziniepsychologiirozwojowej,najwybitniejszymprzedstawi-
cielempodejściapoznawczegodoproblemurozwojuczłowieka.Podstawę
zainteresowańPiagetastanowiłaproblematykateoriopoznawcza,wyznacza-
jąckierunekpracbadawczychistającsiękoniecznąpodbudowąnaukowej
psychologii.Wposzukiwaniuodpowiedzinapytanie:jaknarastawiedza
człowiekaoświecie,skonstruowałteoriępoznawczo-rozwojową,wktórej
wyjaśniłrozwójprocesówmyśleniairozumowania(odokresuniemowlęc-
