Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dlawieluśmierćreżyserastałasiędopełnieniemjego
twórczości,ostatnimaktemwieńczącymspektakljegożycia.
SamPasoliniwniektórychwierszachprzedstawiałnawet
proroczoszokująceokolicznościtegokońca.
„Jestświęto.Ajawproteściechcęumrzećzupokorzenia.[…]
Ijestemprzekonany,żemojeostatnieprzedstawienie,którego
będęjedynymaktoremijedynymwidzem,wrzece,nadktórą
niktnieprzychodzi–nabierzeznaczenia”15.
ŚmierćPasoliniegoniebyłasamobójstwem,alewyglądałajak
spełnienieprzeczućigłoszonychidei.Wjednymzesejów
pisał:„Wolność.Kiedynaprawdęigłębokoprzemyślałem
totajemniczesłowo,zrozumiałem,żenieznaczyononic
innego,tylkowolnośćwyboruśmierci.Wolnośćniemoże
objawićsięwżadeninnysposóbniżprzezmniejszelub
większemęczeństwo”16.SwojeodejściezaplanowałnaDzień
Zaduszny1969roku,wtedymiałnastąpićkoniecjegohistorii
jakoczłowiekaiartysty,coogłosiłpublicznościwprologu
do
Affabulazione
.
„Znamprzesadęwpoezji,dlategozamówiłemwersynaswoją
konsekrację”17–pisałPasolini.Wswoimwierszumówi,
żeciszaśmiercitojęzyk,któryumożliwimu„wyrażeniesiebie
nanajwyższympoziomieekspresji”.Byłprzekonany,
że„śmierćniepolegananiemożnościmówienia,lecz
niemożnościbyciazrozumianym”18.Naprzekórjego
głębokiemuzakorzenieniuwrealnościżycieiśmierć
Pasoliniegozostałyzmitologizowanie.
GdybyBertoluccinakręcił
Kostuchę
dziesięćlatpóźniej,
po
OstatnimtanguwParyżu
,byłbytozupełnieinnyfilm.Czy
możnabyłojednakoczekiwaćoddwudziestoletniego
debiutantaodkryciamroku,któryjestzawartywnoweli
Pasoliniego?Młodemuczłowiekowiśmierćjawisięjakoskutek
działaniaczasualboniespodziewanywypadek,któryzmienia
biegzdarzeń.DlamłodziutkiegoBernarda,wrażliwegopoety
zdobregodomu,któryspędziłswojesielskiedzieciństwo
wokolicachParmy,światrzymskichprzedmieść,gdziekażdy
dzieńmógłprzynieśćśmierć,byłoddalonyolataświetlne.
Bertolucciw
Kostusze
opowiadaoświeciezewszechmiar
muobcym.Trudnojednakbyłooczekiwaćwiarygodnego
przedstawieniabohaterówisytuacji,skoroichnieznałinie
rozumiał.
Bertoluccikończyfilmujęciemmarmurowejtablicy
nafasadziekościołaSantaMariadell’OrazioneeMorteprzy
