Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
UniwersytetPoznańskiwobliczuzbliżającejsięwojny
cenietychspośródPolaków,którzyzostanąnatychziemiach,w„parobków”
nastawionychtylkonapracę,wręczsłużenieludnościniemieckiej
46
.Wmyśl
takiejkoncepcji,któramiałabyćbrutalnierealizowanaprzezwładzeniemieckie
wtokudrugiejwojnyświatowej,istnieniepolskiejuczelniwyższejniebyłomoż-
liwe.ZgodniezzaleceniamiHeinrichaHimmlera,Polacymieliposiadaćprawo
jedyniedoczterechklasszkołypodstawowej
47
.Wykształceniemiałosięogra-
niczaćdoumiejętnościpodpisywaniasię,prostegoliczeniaiprzedewszystkim
posłuszeństwawobec„rasypanów”
,czyliludnościniemieckiej.LikwidacjaUP
byławięcdlawładzniemieckichoczywistością,podobniezresztąjakzniszczenie
inteligencji.Profesorowieuniwersyteccybyliwrogiemrówniegroźnym,jaksamo
istnienieuniwersytetu,stądjeszczeprzedwybuchemwojnyznajdowalisięoni
nalistachosóbwyznaczonychdoaresztowania.
TezaśrozpoczęłysięzarazpowkroczeniudoPoznaniawojskniemieckich
iwnastępnychdniachbyłyrealizowanezponurąbezwzględnością.Już11wrześ-
niaaresztowanoprof.JanaBossowskiego48.Zatądecyzjąnatychmiastposzły
następne.AresztowanizostalitakżeprofesorowieStefanBłachowski,Stanisław
Kasznica,LeonPadlewski,EdwardTaylor,StefanWiniarski,ZygmuntWojcie-
chowskiiks.SzczęsnyDettlof49.Wciągupierwszegodniaprzywożenibylioni
doratuszasamochodamiosobowymi.Późniejnadanotymdziałaniombardziej
usystematyzowanąpostać.AresztowanychosadzanowtakzwanejZłotejSali
iwprzylegającymdoniejpomieszczeniubibliotecznym,coniezapewniałoluksu-
sowychwarunków,choćwporównaniuzpóźniejszymi,byłojeszczeprzykładem
wyjątkowodobregotraktowanialudnościpolskiejprzezNiemców.25września
aresztowanotakżestudentówUP
50
.WiększośćznichzatrzymanowNowym
DomuAkademickim51.
46TakietezyznalazłysięchoćbywprzemówieniuAdolfaHitleraz2października1940r.,Archi-
wumIPN,sygn.IPNGK162/939,WyciągzesprawozdaniasporządzonegoprzezsędziegoJanaSehnaws.
działalnościGłównegoUrzęduRasyiOsadnictwaorazinnychinstytucjizaangażowanychwwysiedlanie
ludnościigermanizacjępolskichdzieci,k.2.
47NatereniecałegoKrajuWartyotwartotylkokilkaniemieckichszkółdlapolskichdzieci.Miały
onejednakcharakterszkółnaogółtrzyletnich,czynnychtylko2–3dniwtygodniu.Nauczanownich
jedynierachunków,rysunkuijęzykaniemieckiego.Procesnauczaniapowierzononauczycielkomniemie
-
ckim,najczęściejbezodpowiedniegowykształcenia,ArchiwumIPN,sygn.IPNGK198/16,Najwyższy
TrybunałNarodowy.ProcesArturaGreisera,k.6;M.Rutowska,Represjewobecludnościpolskiejna
ziemiachwcielonychdoIIIRzeszywlatachIIwojnyświatowej(1939-1945),„PrzeglądZachodni”
,nr2,
2009,s.69;C.Madajczyk,PolitykaIIIRzeszywokupowanejPolsce,t.II,Warszawa1970,s.143–144.
48
B.Bubnowicz,LosyprofesorówUniwersytetuPoznańskiegopodczasIIwojnyświatowej,„Kronika
MiastaPoznania”
,nr2,2009,s.221.
49
Częśćgronaprofesorskiegoaresztowanokilkanaściednipóźniej,takżenapoczątkupaździernika.
50UniwersytetPoznańskinapoczątkuhitlerowskiejokupacji,s.584.
51
PełnalistaaresztowanychstudentówUP
,którzyzostaliuznaniprzezwładzeniemieckieza
zakładników:MieczysławKowalski,LudomirSzafarkiewicz,JoachimKajzerski,JanGrajkowski,Teofil
Szkopek,BenedyktOssowski,StanisławScharmach,WiktorSłoma,WładysławSitarski,BogdanPawlak,
FranciszekGasz,EugeniuszMakowiecki,FeliksGrochowski,WładysławDuda,ZenonKopeć,Mieczy-
–31–
