Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
UniwersytetPoznańskiwobliczuzbliżającejsięwojny
wyzwaniamistanąoniindywidualnieiuczelniajakocałość.Zkażdymkolejnym
tygodniemwakacyjnegouspokojenianaUPwzrastałjednakniepokójolosuczel-
niwobecgroźbyzbliżającejsięwojny.Pomimowakacjidochodziło,zwłaszcza
odpoczątkusierpnia1939r.,dospotkańzespołówposzczególnychzakładów
nawydziałachidyskusji,jakzabezpieczyćbezcennezbioryorazniezwykle
kosztownąaparaturęnaukową.Ewentualnedecyzjemiałydotyczyćtakżeczęści
dokumentacjiuniwersyteckiej.Coprawdaniktniemógłprzewidziećtego,jaki
charakterbędziemiałazbliżającasięwojna,jednaknawetwoparciuodotychcza-
sowedoświadczeniarozumianokoniecznośćzabezpieczenianajważniejszychakt.
Nerwowościdodawałyzmieniającesiędecyzjewładzcentralnych.29sierp-
nianaulicachPoznania,jakiwieluinnychpolskichmiast,pojawiłysięplaka-
tyopowszechnejmobilizacji.Coprawdasamamobilizacjazostałaodwołana,
nimnadszedłwieczór,jednakżesytuacjazpewnościąbyładalekaodspokojnej.
TakżenaUPwydarzeniatebyłymocnokomentowaneizastanawianosięnad
dalszymrozwojemwypadków.Pracownikówuniwersytetuomijałyjaknarazie
kartymobilizacyjne,alecorazbardziejnieuchronnagroźbawojnyprzenosiła
sięnażycieuczelni.
UPtychostatnichwakacjiwczasiepokojuniemógłwięczaliczyćdospo-
kojnychinormalnych.Żyłwrozedrganiu,woczekiwaniunato,comożeico
miałonastąpić.
2.Wrzesień1939roku
Wybuchwojny1września1939r.niebyłdlaPoznaniaijegomieszkańców
takwielkimzaskoczeniem.Trudnobyłobyjednakuznać,żemiastoijegomiesz-
kańcy,czyteżsamuniwersytet,bylinatakirozwójsytuacjiprzygotowani7.Jako
pierwszezaatakowanezostałolotniskonaŁawicypodPoznaniem.Tennalot,ale
takżewieściradiowe,niezostawiłycieniawątpliwości.Wojnastałasięfaktem.
Odgodzinporannychnauniwersytecieobradowała,zaplanowanajużwcześ-
niej,RadaWydziałuPrawno-Ekonomicznegopodprzewodnictwemprof.dra
ZygmuntaWojciechowskiego
8
.Komisjapracowaładogodzinpołudniowych.
Jejobradyprzerwałnalotsamolotówniemieckich,tymrazemskierowanyna
miasto9.Wobectegowydarzeniauznanodalszeobradyzazbytniebezpieczne
izdecydowanosięrozejść.Wtymsamymczasiezapadałypierwszedecyzjedo-
7
Chaostychpierwszychchwilpowybuchuwojnybyłnieunikniony;dostrzegalnybyłwcałym
regioniewielkopolskim,któryjakoprzygranicznywobecNiemiec,byłszczególnienarażonynapierwszą
projekcjęsiłyzestronywroga,J.Mazur,Dniapierwszegowrześnia…,„PrzeglądZachodni”
,nr4,1989,
s.157–160.
8J.J.Bossowski,K.M.Pospieszalski,K.Tymieniecki,Z.Wojciechowski,UniwersytetPoznańskina
początkuhitlerowskiejokupacji,„PrzeglądZachodni”
,nr7–8,1955,s.580.
9S.Nawrocki,Poznańwpierwszychdniachwojny,„PrzeglądZachodni”
,nr1,1972,s.16.
17