Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Polskiedoświadczeniazsamorządemlokalnymwkontekściezałożeńteoretycznych
39
Wkontekścieomawianegowniniejszymstudiumprocesuupodmiotowienia
samorządulokalnegoszczególnieadekwatnywydajesiępewienwymiarkultu-
rypolitycznej,naktóryzwracauwagęJ.Garlickiwinnejpublikacji,twierdząc:
HMożnapowiedzieć,żekulturapolitycznazwyklestanowitreśćprocesutworze-
niaifunkcjonowaniatego,cosocjologowieipolitolodzyzwykliokreślaćmianem
społeczeństwaobywatelskiego”49.Wydajesięzatem,żesiłasprawczaiznaczenie
systemowesamorządulokalnegowPolsce,będącegoprzedmiotemniniejszego
studium,możebyćodzwierciedleniemkondycjitzw.społeczeństwaobywatel-
skiego.J.Garlicki,przedstawiającramynaukoweujmowaniaproblemuspołe-
czeństwaobywatelskiegowświetlekulturypolitycznej,łączyworyginalnysposób
iuzupełniakoncepcjęHaroldaLasswella50iRobertaAlanaDahla51.Wefekcie,
jegopropozycjamodeluanalizyobejmujeosiempłaszczyzn,wktórychobrębie
możnawyróżnićistotnezpunktuwidzeniademokratyzacjiaspektyorientacjipo-
litycznych,charakteryzującenastawieniedosferypolityki:
1)płaszczyznanastawieniaobywatelidosystemupolitycznego,dotransformacji
systemuizaufaniewstosunkudoinstytucjipolitycznych;
2)aspektpluralizmu(lubjegobraku)wodniesieniudosferywartościipolitycz-
nychorientacjispołeczeństwa;
3)płaszczyznanastawieniaobywateliwstosunkudopluralizmu;
4)problemHpolitycznegoego”obywateliujmowanyszczególniewkontekście
otwartościalbobrakuotwartości;
5)nastawienienadziałaniekolektywne,wgrupielubindywidualistyczne;
6)sposóbpodejściadorozwiązywaniaproblemów;
7)kwestiaaktywnościlubbiernościwsferzespołecznej,szczególniewpublicznej;
8)skłonnośćdouleganialękomlubbrakpodatnościnalęki”52.
Wkontekściekulturowymmożnaprzedstawiaćpodmiotowośćsamorządulo-
kalnegowwieluujęciachteoretycznych,niezapominającrównieżointerpretacji
napoziomiewiedzypotocznej.Próbującprzyjąćspołecznądefinicjępodmioto-
wościsamorządulokalnego,należałobyodnieśćsiędosumyprzekonańpoznaw-
czychinaprzykładprzeprowadzićbadaniailościowenareprezentatywnejpró-
bierespondentówwkraju.Możnabyłobywtakimprzypadkuuznać,żeopinia
większościbadanychstanowićbędzieswegorodzajudefinicjęspołeczną.Wtakim
warianciezagadnienietowiązałobysięzeświadomością,zwiedzą(prawdziwąlub
fałszywą)natematroliorazfunkcjiobiektów,instytucjiiorganizacjispołecznych
czypolitycznych.Założyćteżmożna,iżdefinicjatakaniebędziemiećtrwałego
49
J.Garlicki,Tradycjeidynamikakulturypolitycznejspołeczeństwapolskiego,[w:]J.Błuszkow-
ski(red.),Dylematypolskiejtransformacji,Warszawa2008,s.198.
50
Zob.H.Lasswell,ThePoliticalWritings,Glencoe1951.
51
Zob.R.A.Dahl,PoliticalOppositionsinWesternDemocracies,NewHaven1966.
52
J.Garlicki,Tradycjeidynamikakulturypolitycznejspołeczeństwapolskiego,cyt.wyd.,s.200–201.
