Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Wstęp
politykąwładzwielkichmiastpruskichwsprawachsanitarnych,amianowicieustawodaw-
stwomiejskiewpisującesięwnurtnGutePolicey”
,podstawoweprzepisyporządkowewyda-
waneprzezwłodarzymiastwtrosceozachowanieczystościulic,jakrównieżuregulowania
związanezdwiemazasadniczymikwestiamiwypływającymizesłabegostanusanitarnego
miastpruskich:zagrożeniaepidemicznegoorazniedogodnościbędącychefektemfunk-
cjonowaniawmieścierzemiosłuznawanychpowszechniezauciążliwe,atakżeniektórych
formdziałalnościhandlowej.RozdziałIotwieradośćobszernypassuspoświęcony
terminologiistosowanejwaktachurzędowychPrusKrólewskichXVI-XVIIIw.,
będącywzamierzeniupróbąokreśleniaidokładniejszegozdefiniowaniaprzedmiotu
prowadzonychbadań(wtymgłównierodzajówzanieczyszczeńiskładunieczystościulicz-
nych).Tenwstępnyfragmentrozprawywieńczypodrozdziałporuszającykwestiezaangażo-
waniawładznowożytnegoGdańska,ElblągaiToruniawutrzymywanieczystościwmieście;
omówionownimpodstawoweinstytucjeifunkcjemiejskie(wrazzlicznymifunkcjonariu-
szami)odpowiedzialnezastansanitarny.
WrozdzialeIIprzedstawionoobowiązkimieszczanwzakresiezachowaniaczystości,
międzyinnymitakie,jak:uprzątanieśnieguiloduzulicorazprywatnychposesji,utrzymy-
waniewczystościprzepływającychprzezmiastaciekówwodnych;przeanalizowanotakże
funkcjonowaniewysypiskśmiecizarównolegalnych,wyznaczonychprzezwładze,jakinie-
legalnych,tworzonychsamorzutnieprzezmieszczan.
RozdziałIIIdotyczyzobowiązańfinansowychmieszkańcówmiastpruskichdoby
nowożytnejwzakresieuprzątaniauliciwywożenianieczystości.Szczegółowozostały
omówionepodatkiodoczyszczaniaulicirynsztoków.
Ważnemiejscezajęływstrukturzepracykwestiezwiązanebezpośredniozsyste-
mamiutrzymywaniaczystościwwielkichmiastachPrusKrólewskichXVI-XVIIIw.,
polegającymiprzedewszystkimnaorganizowaniuprzezwładzemiejskiewywo-
zuzbieranychzuliciposesjiśmiecipozaobrębmiasta.Omówionojeszczegółowo
wrozdzialeIV
.
WrozdzialeVwskazanonarolę,jakąpełniływmiejskichsystemachutrzymywania
czystościwszelkiegorodzajuurządzenia.Wkolejnychpodrozdziałachtejczęścirozprawy
zajętosiębrukamiulicznymi,rynsztokami,skrzyniamiigóramignojowymiorazskrzynia-
miszlamowymi.
RozdziałVIpoświęconyzostałpostępowaniuzniepożądanyminatereniemiast
inegatywnieoddziałującyminaichstansanitarnyzwierzętami.Poruszonotuszerzej
sprawyzwiązanezreglamentacjąhodowliświń,bezpańskimipsami,atakżeusuwa-
niemmartwychzwierzątdomowych,hodowlanychipociągowych(padliny)zulic
imiejscpublicznych.
ZamykającypracęrozdziałVIIdotyczyopróżnianiadołówkloacznychiwywoże-
niapozamiastowybieranychznichfekaliów.Kwestietezostałyprześledzonewodnie-
sieniudobudynkówznajdującychsięwgestiiwładzmiejskich,posesjiużytkowa-
nychprzezprywatnychwłaścicieli(mieszczan),jakrównieżparcelniewyposażonych
wlatryny.
