Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Terminologiazwiązanazoczyszczaniem…
37
Loh,Gärber-Leder,
AbgangvonSeife/
Asche,Hammerschlag,
Abwässer,Sägenspäne
Inne
Łącznie
odpadkipoprodukcyjne
13
0,7
-
31
1973
1,6
100,0
Żródło:opracowaniewłasneautora.
Wpierwszejkolejnościnależytuwymienićhasłapomieszczonewogłoszo-
nymw1774r.słownikuJohannaChristophaAdelunga2orazencyklopedii
JohannaGeorgaKrünitzawydawanejodschyłkuXVIIIstulecia3(zresztąwwięk-
szościwypadkówzesobązbieżne).Wmniejszymstopniuprzydatnyokazałsię
XVIII-wiecznyleksykonJohannaHeinrichaZedlera4iopublikowanywKrólewcu
w1785r.PreussischesWörterbuchGeorgaErnstaSiegmundaHenninga5.Wykorzy-
stanotakżepojęciazawartewsłownikachzpierwszejpołowyXIXw.,amianowicie
DeutschesWörterbuchJacobaiWilhelmaGrimmów6orazopracowaniachKrzysz-
tofaCelestynaMrongowiusza;teostatniesąotylecenne,żenietylkoprezento-
wałynaszersząskalęstaropolskieodpowiednikiniemieckojęzycznychterminów
źródłowych,alerównieżdlatego,żesamautorodkońcaXVIIIstuleciaprzebywał
ipracowałwGdańsku7.
ObecnewaktachmiejskichGdańska,ElblągaiToruniawXVI-XVIIIw.poję-
ciasanitarnemożnapodzielićnatrzykategorie:1)ogólne,używanewodniesieniu
dowszelkiegorodzajunieczystości,2)uniwersalne,stosowanezarównowcharakterze
pojęćogólnych,jakiposzczególnychichkategorii,oraz3)szczegółowe,wykorzysty-
wanedooznaczaniakonkretnychrodzajównieczystości.
Terminyoznaczająceszerokopojmowanenieczystości(Unreinigkeit,Unsauber‑
keit)niepojawiałysięwaktachurzędowychmiastpruskichzbytczęsto.Odnoto-
wywanojejedyniewniespełna5%wzmianekwmaterialeźródłowym,przyczym
2J.Ch.Adelung,Grammatisch‑kritischesWörterbuchderhochdeutschenMundart,Leipzig1774-1786
[dalej:Adelung].
3J.G.Krünitz,OeconomischeEncyclopädieoderallgemeinesSystemderStaats‑Stadt‑Haus‑undLand‑
wirthschaf,inalphabetischerOrdnung,Berlin1773-1858[dalej:Krünitz].
4J.H.Zedler,GroßesvollständigesUniversal‑LexikonallerWissenschafenundKünste,Halle-Leipzig
1732-1759[dalej:Zedler].
5G.E.S.Henning,PreußischesWörterbuch,worinnennichtnurdieinPreußengebräuchlicheeigent‑
hümlicheMundartundwassiesonstmitderniedersächsischengemienhat,angezeigt,Königsberg1785
[dalej:Henning].
6J.Grimm,W
.Grimm,DeutschesWörterbuch,Leipzig1854[dalej:Grimm].
7Ch.C.Mrongovius,Słownikniemiecko‑polski/Deutsch‑polnischesHandwörterbuchnachAdelung
undLindegearbeitet,Danzig1828[dalej:Mrongovius1828];Ch.C.Mrongovius,Dokładnysłownik
polsko‑niemieckikrytyczniewypracowany/Ausführlichespolnisch‑deutschesWörterbuchkritischbearbeitet,
Königsberg1837[dalej:Mrongovius1837].
