Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
Wprowadzenie
wieludyscyplinnaukowych,m.in.:psychologii,pedagogiki,kryminologii,so-
cjologii,prawa”.PodobnieMałgorzataRode(2009,s.85)podkreśla,żenogól-
nywzrostprzestępczościwPolsceporoku1989ukazałpotrzebęnaukowego
określeniazjawiskaprzestępczościwaspekcieilościowymijakościowymzwy-
eksponowaniemtłaetiologicznegotejkategoriizachowań.Dążysiędowyróż-
nieniadymensjiosobowościowych,któredeterminująikształtujązachowania
dewiacyjne,jakrównieżelementówtkwiącychwśrodowiskurodzinie,grupie
rówieśniczej,szkoleiotoczeniulokalnym”.
Przedmiotemrozważańteoretycznychorazanalizyempirycznejwniniejszej
dysertacjiuczynionoczynnikiśrodowiskoweipodmiotowemającewpływna
podejmowaniezachowańnaruszającychnormyprawneispołecznewśródpol-
skiejmłodzieżywokresieadolescencji,wktórym,jakpodkreślaDavidP.Far-
rington(1995)wpracypodtytułemTeDevelopmentofOfendingandAntisocial
BehaviourfromChildhood:KeyFindingsfromtheCambridgeStudyinDelinquent
Development,przestępczośćmłodzieżyobupłciosiągaszczytwwiekuod16do
17rokużycia,anastępnie,począwszyodukończenia18lat,maleje.Podobnie
DanutaLalak(2008,s.128)zauważa,żenWEuropieZachodniejnajwiększena-
sileniezachowańantyspołecznychwystępujewokresieadolescencji,ajegoszczyt
przypadana17rokżycia”.
Okresadolescencjimłodzieżycharakteryzujesięwysokąniestabilnością
emocjonalną,kryzysemwartości,poszukiwaniemwłasnegonJa”wotaczającej
rzeczywistościspołecznejorazpodejmowaniemnowychwyzwańitworzeniem
planównaprzyszłość.Tookres,wktórymmłodzieżnarażonajestnawielestre-
sogennychsytuacjiwyzwalającychnapięciaemocjonalne.Kluczowąrolęod-
grywajątuczynnikizewnętrznezwiązaneześrodowiskiemrodzinnym,szkol-
nym,grupąrówieśnicząoraznegatywnymizdarzeniamiżyciowymi.Rodzaj
prezentowanejskłonnościdoreagowaniaagresjączyteżlękiemijejznaczenie
wwykolejeniuprzestępczymosóbnieletnichwydajesiępełnićkluczowąrolę
wpoznaniuwzajemnychkorelacjimiędzyodczuwanymnapięciem,zachowa-
niemprzestępczymareprezentowanympoziomemlękuiagresji.Szczególnego
znaczenianabieratutajteorianapięciaRobertaAgnew,traktującazachowanie
przestępczejakowyniknaciskuzestronyinnychidziałaniepodejmowanepod
wpływemnegatywnychstanówafektywnych,wszczególnościgniewu,które
wynikajązniekorzystnychrelacjizinnymiosobami(Agnew,1992).Jakpod-
kreślasocjolog,osobynarażonenanapięciamogądoświadczyćnegatywnych