Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
I.Kluczowepojęciaiwyzwaniazwiązanezpolitykązagraniczną
wewnętrznawdużejmierzestanowiodpowiedźnaprzemianydokonującesięwśrodo-
wiskumiędzynarodowym,zaśpolitykazagranicznanietylestanowinprzedłużenie”
politykiwewnętrznej,ilejestnegocjowanawdanympaństwiezróżnymipodmiotami
wewnątrzkrajowymi.
Naturalnie,poszczególnepaństwa,ajestichnaświecieok.200,różniąsięodsiebie
podwzględemzarównoskali(zasięgu)politykizagranicznej(aspektilościowy),jak
icelóworazmetodichosiągania(aspektjakościowy).Zupełnieróżnesąpolitykiza-
graniczneSanMarino,Andory,LiechtensteinuodpolitykUSA,Chin,Rosji,Francji
czyWielkiejBrytanii.SpecyficznąkategoriętworzyStolicaApostolska,któraniebędąc
państwem,lecznimdysponując(Watykan),prowadzipolitykęzagranicznąwskali
globalnej.Jednepaństwapragnąodgrywaćgłówną,kluczowąidecydującąrolęwskali
globalnejlubregionalnej,innechcąsiękorzystniedopasowaćdozmieniającegosię
układusił,jeszczeinnechcąjedynieprzetrwać,poszukującdlasiebieodpowiedniej
geopolitycznejniszylubstabilnegoisilnegoprotektora.
Dawnaiwspółczesnapolitykazagraniczna–różnice.Współczesnapolitykaza
-
granicznaróżnisięzasadniczoodpolitykizagranicznejrealizowanejdowieków
XVIIIiXIX(począwszyodpoczątkówładuwestfalskiegoustalonegowpołowieXVII
wieku).Dowspomnianegookresunpolitykęzagranicznąutożsamianozdziałalnością
dyplomatycznąpaństwa”.Byłaonabardziejsztukąkomunikowaniasiępaństw,raczej
instrumentemwrękudyplomaty,przedsięwzięciemnapołyartystycznymaniżeli
niezwyklezłożonymiztechnokratyzowanymprocesemdostarczającymwiedzyopo-
trzebach,interesachicelachpaństwa[Łoś-Nowak2011b,s.43].Politykazagraniczna
współczesnychpaństwrealizowanajestbowiemwśrodowiskuzasadniczoróżnymod
tegosprzedkilkudziesięciulat.Popierwsze,dlategożepaństwaniesąjużjedynymi
uczestnikamistosunkówmiędzynarodowych(vide:organizacjemiędzynarodowe,
wielkiekorporacjewielonarodowe,międzynarodowegrupyterrorystyczne,wspól-
notyreligijne).Podrugie,dziękiglobalizacjiipostępowitechnicznemuzmniejszył
siędystansdzielącyposzczególnepaństwaichoćpaństwanadalprzypisanesądo
konkretnejprzestrzenigeograficznej,toniemalcodziennienspotykająsię”zesobą
naróżnychforachmiędzynarodowych.Potrzecie,decyzjedotyczącepolitykizagra-
nicznejnierzadkopodejmowanesąpodsilnąpresjąspołecznązestronytzw.opinii
międzynarodowej,aletakżerodzimejopiniipublicznej(np.decyzjaowycofaniu
wojskzdanegoobszaruobjętegokonfliktemponagłośnionejprzezmediawiado-
mościośmiercikilkulubkilkunastużołnierzy).Poczwarte,obserwujemymalejącą
rolęczynnikówideologicznych(wrozumieniunowoczesnychideologii,takichjak
liberalizm,komunizm,socjalizm,konserwatyzm),zaśwzrastającąrolęczynników
cywilizacyjnych(tożsamośćcywilizacyjnaufundowananagrunciekonkretnego
systemureligijnego),cosprawia,żewieluobserwatorówżyciamiędzynarodowego
doszukujesięwtymprocesiepewnychpodobieństwdoeryprzednowożytnej.
