Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
I.Kluczowepojęciaiwyzwaniazwiązanezpolitykązagraniczną
filmowi,bankierzy,specjaliściodśrodkówprzekazu,wydobywającyropęnafową,
znakomitościświatarozrywki,eksperciochronyśrodowiska,producencifilmów,
demografowie,księgowi,profesorowie,prawnicy,sportowcy”.Stanowiąoninnową
rasęmężczyznikobiet,dlaktórychreligia,kulturainarodowośćwmarginalnym
zaledwiestopniulicząsięjakoskładnikizawodowejtożsamości”[Barber2007,
s.25].NaprzykładzieMcŚwiatawidzimy,jaknideologiazamieniasięwwideologię
oddziałującąpoprzezsloganyiwideoklipy”[Barber1997,s.26;Zenderowski2010,
s.113etseq.].
Procesyintegracji(rozumianejjakoproces,wktórymaktorzypolitycznizkilku
lubkilkudziesięciustrukturnarodowychnprzenosząswojąlojalność,oczekiwania
iaktywnośćpolitycznąwstronęnowegocentrum,wramachktóregoinstytucje
posiadająlubdążądoposiadaniawładzynadistniejącymiwcześniejpaństwamina-
rodowymi”)orazdezintegracji(np.wpostaciprzybierającychnasileseparatyzmów,
wskutekktórychtworzonenowepaństwa)stanowiąistotnewyzwaniedlapaństw,
którezcorazwiększymtrudembroniąswojejsuwerennościrozumianejwkategoriach
prawadowyłącznościwwykonywaniuwładzynadanymterytorium.Zdrugiejstrony
większośćobywatelinieodUniiEuropejskiej(jakostrukturyponadnarodowej)ani
nieodlokalnychsamorządówoczekujeokreślonychzmianpolitycznych,alewłaśnie
odpaństwa,którewichprzekonaniustanowigwarancjęładuspołecznego[Borkowski
2009,s.208].
Oileprocespolitycznejdezintegracjiniewzbudzakontrowersjiwzakresieinterpre-
tacjiistotyiskalizjawisk,któreznimzwiązane(womawianymprzypadkudzia-
łalnośćruchówodśrodkowychskierowanychnazniszczeniepaństwaluboderwanie
częściterytorium,anastępnieprzyłączeniegodojużistniejącegopaństwalubustano-
wieniewłasnego),otylewartowięcejuwagipoświęcićroliimiejscupaństwawprocesie
integracji.PawełBorkowskistwierdza,żenwśródteoriiicząstkowychmodeliintegracji
możemywyróżnićtrzygłównestanowiska”.Opierająsięonenanastępującychtezach
izałożeniach:(a)nPaństwakontrolująprocesintegracyjnywsposóbświadomygo
kształtują,pozwalająclubnie,realizowaćsięinnympodmiotom,tworzącwarunki
brzegowe,decydującozahamowaniubądźprzyspieszeniuintegracji”;(b)nPaństwa
wciąganewcorazgłębsząwspółpracę,możliwe,żepoczątkowokontrolowałydyna-
mikęprocesu,aleterazponosząnieprzewidzianekonsekwencjewcześniejszychdecyzji
orazuruchomieniaokreślonychprocesówspołeczno-ekonomicznych”;(c)nPaństwo
jakozamknięta«kula»ulegadekonstrukcji,zatartezostajągranicemiędzypolityką
zagranicznąiwewnętrzną,aktorzysubpaństwowi«uwolnieni»odtradycyjnie
pojmowanegowładztwaterytorialnego,alejednocześniepolegająnaswoimrządzie,
oczekująodniegodziałań.Wymagatoredefinicjifunkcjipaństwa,którenietyle
wydajerozkazyinakazy,iletworzyelastyczneregulacje.To,copolityczne,ulega
wzmocnieniu,anieosłabieniu,zwłaszczawobecwcześniejszejdominacjizachowań
ocharakterzerynkowym”[Borkowski2009,s.210].