Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pojmowanieprocesówintegracyjnychidezintegracyjnychwewspółczesnych...
siłspołecznych”,ninstytucjesączymświęcejniżtylko«neutralnąareną»dla
politycznejinterakcji”92.
Rządy,dążącedoracjonalnejmaksymalizacjiswoichinteresów,wcelure-
alizacjiswoichpreferencjiprzekazująniekiedyczęśćkompetencjinapoziom
ponadnarodowy.Instytucjeułatwiająpodejmowaniewielostronniekorzystnych
decyzjidziękistwarzaniuatmosferyprzejrzystościizaufaniaorazniedyskry-
minacyjnemudostarczaniuinformacji,atakżemonitoringowiwykonywania
podjętychzobowiązań.Instytucjezwiększająteżprzewidywalnośćdziałańak-
torów.Zewzględunaważnąrolęsuwerennychpaństwwprocesieintegracji
niemożliwejestzapewnieniepostulowanejprzezfunkcjonalistówpełnejela-
stycznościinstytucji-zuwaginatoinstytucjemogąrównieżblokowaćrozwój
integracji,gdyichustalonykształtnieprzystajedonowychpotrzebiwyzwań.
Wobrębieinstytucjonalizmufunkcjonujątrzynurtyodmienniedefiniują-
ceinstytucje.Instytucjonalizmracjonalnegowyboruokreślainstytucjejako
formalnepodmiotyprawa(entities)izestawyregułdecyzyjnych(naprzykład
zasadygłosowania),narzucającezobowiązaniaaktorompolitycznym93izakła-
da,żepaństwatworząinstytucjeprzedewszystkimwceluredukcjinkosztów
transakcji”-ułatwiająonebowiemkomunikacjęizdobywaniewiedzyocelach
iograniczeniachcudzychstanowisk94.Przyjmujesię,żeaktorzybędądążylido
realizacjiswoichpartykularnychinteresówwsposóbracjonalny95.Formowanie
preferencjistanowiwtymujęciuproceszewnętrznywobecśrodowiskainsty-
tucjonalnego,jednakżezakładasię,iżpaństwamodyfikująswojepreferencje
izachowaniapodwpływemśrodowiskainstytucjonalnego,wjakimdziałają,
iswoichrealnychwpływówwnim.nWtensposóbspełnionajestjednazfunk-
cjiinstytucji-eliminacjapreferencjiskrajnychczyteżkonfrontacyjnychna
rzeczkompromisuprzydążeniudouzyskaniamaksymalnejogólnejkorzyści
orazproporcjonalnościwjejpodziale”96.
Instytucjezatemsązjednejstronyproduktemdecyzjipaństw,przesądzają-
cychoichpowołaniuwokreślonymkształcie,zdrugiej-ważnymelementem
strukturalizującymwyboryswoichtwórców.Oznaczato,żerazrozpoczętypro-
cesintegracjiprzestajebyćwpełnikontrolowanyizaczynawpewnymsensie
rządzićsięwłasnąlogiką,opartąnakompetencjachdelegowanychinstytucjom.
Jeszczewyraźniejjesttowidocznewujęciuinstytucjonalizmuhistorycz-
nego,koncentrującegosięnaanaliziedługofalowychkonsekwencjidecyzji
podejmowanychwramachintegracji.Instytucjeniesąjedynienzmiennymi
92A.Stone,Leneo-institutionalisme.Defisconceptuelsetmethodologiques,nPolitix”1992,
nr20,s.156-168,za:S.Parzymies,Analizakrytyczna...,op.cit.,s.385.nNeoinstytucjonaliści
traktująinstytucjejakoczynnikniezależny,wywierającywpływnainterakcjemiędzyaktorami
procesuintegracyjnego,gwarantującyregułygry”.S.Parzymies,Analizakrytyczna...,op.cit.,
s.386.
93B.Rosamond,TheoriesofEuropeanIntegration,op.cit.,s.115.
94Ibidem,s.116.
95P.J.Borkowski,Polityczneteorie...,op.cit.,s.149.
96Ibidem.
56
