Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.Adamska-Chudzińska,Uwarunkowaniasprawnościzawodowejczłowiekaworganizacji.
Aspektprospołeczny,Kraków2012,ISBN978-83-7252-561-1
©CopyrightbyUniwersytetEkonomicznywKrakowie,Kraków2012
25
sytuacjipracy,azarazemweryfikująpozycjępracownikaworganizacji.Ważna
zatemjestichrangadlawartościowaniakapitałuludzkiegopracownikówiefek-
tywnegowykorzystaniategokapitałuworganizacji.Predyspozycjepsychiczne
obejmująwszystkiesferyosobowościczłowieka.Prezentowanewliteraturze
koncepcjeosobowościujawniajądośćdużezróżnicowaniewzakresieujmowania
tworzącychjąelementów5.
Napodstawieklasycznegopodejściadoistotnychcharakterystykosobowości
wyodrębnićmożnapięćgrupcechwyjaśniającychprzebiegprocesówpsychicz-
nych,azarazemposiadającychdużeznaczeniedlazrozumieniazachowaniasię
pracownikawśrodowiskupracy.Poszczególnegrupycechróżniąsięmiędzy
sobąstopniemizakresemwpływunapostępowanieczłowieka.
Pierwsząznichtworząprocesypoznawcze6podmiotudecydująceodefinio-
waniucelówiokreślaniukierunkówdziałalności.Poziomrozwojuprocesów
poznawczychwarunkujemożliwościodbioruianalizyrzeczywistościzawodo-
wej.Doprocesówpoznawczychzaliczasięprzedewszystkim:
–spostrzeganie–złożonyprocesodzwierciedlaniarzeczy,osób,gestów,
wypowiedzi,zdarzeńisytuacjiwystępującychwśrodowiskupracy,którywpływa
naprzebiegpozostałychprocesówpoznawczych,
–uwagę–wybiórczenastawieniepoznawcze,dziękiktóremumamiejsce
świadomakoncentracjauwagiidokonywanajestselekcjainformacji,
–pamięć–procesutrwalaniaiprzechowywaniainformacjiwczasie,warun-
kującyracjonalnośćpostępowania,
–wyobraźnię–proceswywoływaniazpamięciiłączeniafragmentówwcze-
śniejszychdoświadczeń,któryumożliwiakorzystaniezdoświadczeniaistymu-
lujetwórczerozwiązywanieproblemówzawodowych,
–mowę–procesporównywaniainformacjibędącychefektamiwcześniej-
szychspostrzeżeń,odnajdywaniacechwspólnych,abstrahowaniaiformułowania
pojęć,któryułatwiaracjonalnąiefektywnąorientacjęwotoczeniuzawodowym,
–myślenie–dokonywanieoperacjiumysłowychwposiadanejwiedzy
poprzezprzetwarzanieinformacji,dziękiktórymrozwiązujesięzaistniałesytu-
acje,tzn.rozpoznajeotoczenie,tworzyplanyiprojekty,formułujeocenyiwnio-
5Powodowanetojestniezwyklezłożonąiskomplikowanąstrukturąosobowościoraznie-
wykonalnościąpełnegojejopisuzapośrednictwemwyliczaniaposzczególnychskładników.
Wniniejszymopracowaniuwykorzystanowybranepodejściaklasyczneiwspółczesnepozwala-
jącezrozumiećzachowaniesiępracownikawśrodowiskupracy.Wwiększymstopniuodniesiono
siędoujęćklasycznych,gdyżpełniejukazująmechanizmyizmiennośćzachowaniasiępracow-
nika.Ztychteżwzględówprocesypsychicznewyróżnionenapodstawiewybranychkoncepcji
klasycznychstanowiąkontekstrozważańwdalszejczęścipracy.
6J.Trempała,Rozwójpoznawczy[w:]Psychologiarozwojuczłowieka,t.3:Rozwójfunkcji
psychicznych,red.B.Harwas-Napierała,J.Trempała,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa
2006,s.21–40;M.Przetacznik-Gierowska,G.Makiełło-Jarża,Podstawypsychologiiogólnej,
WSZiP,Warszawa1989,s.165–177.
