Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Uwikłaniwrelacjekorupcyjne:perspektywamłodzieży
jestlegalny;iodwrotnie,jeżeliprzynosikorzyśćogółowi,niejestskorumpowany,
nawetkiedynaruszaprawo;
•
opiniapublicznajesttrzecimźródłemkryteriów,zgodniezktórymczynjestsko-
rumpowany,jeślijakaśczęśćspołeczeństwagotakokreśla.
Współcześniewskazujesięnatrzypodstawoweformykorupcji:urzędniczą,komer-
cyjnąipolityczną(por.Kojder,1991,za:Marcol,1992).Dokorupcjiurzędniczejdocho-
dziwówczas,gdyurzędnikprzyjmujeczydomagasiękorzyściwzamianzadziałanie
niezgodnezobowiązującągopragmatykąsłużbową,wewnętrznymiprzepisamiinsty-
tucjilubnormamiprawa.Natomiastwprzypadku,gdyprzedsiębiorcy,biznesmeni,
przekupująurzędnikówlubprzedstawicieliwładzywceluzapewnieniasobiekorzyst-
nychwarunkówdziałania,mówisięokorupcjikomercyjnej.Korupcjapolitycznazko-
leioznaczapozyskiwaniepoparciaspołecznegopoprzezróżneformyprzekupywania
wyborcówprzezpolityków.Zjednejstronymogątobyćniemającepodstawobietnice,
zdrugiejzaś-dostosowywaniegłoszonychpoglądówdoaudytorium,przedktórym
politykwystępuje.Należyprzytympodkreślić,iżingerencjaprawawostatnizwymie-
nionychrodzajówkorupcjijestznacznierzadsza,aniżeliwpozostałychprzypadkach.
TwórcąpodobnejklasyfikacjijestDobrowolski(2001),którywyróżniakorupcję
urzędniczą,politycznąorazgospodarczą.Zdaniemtegoautora,podziałtenjednakjest
umowny,gdyżprzejawykorupcjigospodarczejzawierająelementykorupcjiurzędni-
czej,natomiastpewneaspektykorupcjipolitycznejstanowiąkorupcjęgospodarczą.
Wramachkorupcjiurzędniczejdochodzidowykorzystywaniaadministracyjnych
procedur,wprowadzającychsztuczneograniczeniawuprawnieniachstron,niein-
formowaniaokolejnychetapachpostępudanejsprawyczyniejasnegoudzielania
informacjiosposobachrealizacjiokreślonychzadań.Szczególnymprzypadkiem
korupcjiurzędniczej,będącejrównieżkorupcjągospodarczą,sąoszustwakorup-
cyjne.WedługTerstegeniZirpnis(por.Dobrowolski,2001)polegająonenatym,
iżurzędnikprzyjmująckorzyść,wprowadzawbłąddawcęłapówkialboinstytucję,
wktórejpracujeiwporozumieniuztymżedawcą,doprowadzadostratmaterial-
nychinstytucji.Korupcjapolitycznazkoleitoprzedewszystkimparlamentarzyści
czyosobypiastującewysokiefunkcjewzakresiewładzywykonawczej,uzyskujące
nienależnekorzyściwzwiązkuzichpełnieniem.Dokorupcjitegorodzajuzaliczyć
należyrównieżfinansowaniekampaniiwyborczychpartiipolitycznychbądźobjęcie
nmecenatem”określonychczłonkówpartiidlazabezpieczeniasobiewpływunapoli-
tykęgospodarczą,wprzypadkuzwycięstwapartiiwwyborach.Korupcjategorodza-
juwpowiązaniuzkorupcjągospodarcząprowadzinierzadkodowydawaniadecyzji
niezgodnychzobowiązującymiregułami,natomiastkorzystnychdlapewnychpod-
miotówwsektorzeprywatnym,abyzapewnićsobiewnichintratnestanowiskopo
odejściuzurzędu.Natomiastkorupcjagospodarczatoprzedewszystkimaktyprze-
kupstwaisprzedajności,skierowanenaoddziaływanienawydarzeniagospodarcze.
Godzitowzasadyuczciwejkonkurencji,atakżewautorytetinstytucji,którejpra-
cownicysąkorumpowani.Korupcjategorodzajuwystępujewsektorzeprywatnym
isprowadzasiędodziałalnościmenedżerówprzedsiębiorstwodpowiedzialnychza
sprawygospodarcze.
16
