Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
projektowanie
wysadzinowości,anierzeczywistejcharakterystykipracypodłoża
podprzewidywanymoddziaływaniem.Porównującprojektowanie
nawierzchnidrogowejdokonstruowaniafundamentówwbudow-
nictwiekubaturowym,możnastwierdzić,żebranżadrogowajest
jakgdybyjedenkrokztyłu.Przybudynkachbardzodużąuwagę
zwracasię,abysposóbichposadowieniaodpowiadałnośności
iodkształcalnościpodłoża.Możnamiećnadzieję,żewnajbliższej
przyszłościrównieżiwdrogownictwiekonstrukcjanawierzchni
będziewbardziejprecyzyjnysposóbdostosowanadostanupod-
łoża.Oczywiściewymagaćtobędziewykonywaniabardziejdo-
kładnegoiprecyzyjnegorozpoznania(zwykłewiercenianiewy-
starczą),jednakzcałąpewnościąprzyczyniąsiędopowstawania
lepszychprojektów.
ParametrycharakteryzXjące
ośrodekgrXntowy
Analizującwarunkiwłaściwegowykonaniarozpoznaniapodłoża,
niesposóbnieodnieśćsiędowartościparametrówopisujących
zachowaniesięwarstwgruntowych.Jakwspomnianowcześniej,to,
jakichparametrówoczekujeprojektant,zależyodtego,jakimodel
pracyośrodkagruntowegoprzyjmiesięwanalizach.Wzagadnie-
niachinżynierskichzwyklestosujesięsprężysto-plastycznymodel
Coulomba-Mohra.Dlategoteżparametryopisującezachowanie
siępodłożagruntowegotospójnośćikąttarciawewnętrznego.
Wgstarejnormy[1]pracępodłożaopisywanoprzyużyciutzw.
parametrówcałkowitychc
uiI
u.Sątoparametry,którewykorzy-
stujesięprzymodelowaniupodłożajakoośrodkaciągłego,bez
rozróżnienianajegoszkielet,wodęgruntowązawartąwporach
gruntowych,awprzypadkugruntównienasyconych–również
ciśnieniassaniapowietrza.Dzisiajtakiopisjestjużprzestarzały,
chociażnadaljestszerokostosowany.Mającdodyspozycjina-
rzędziawpostaciprofesjonalnychprogramówkomputerowych,
mogącychwykonywaćzaawansowaneanalizymetodąelementów
skończonychzwykorzystaniemróżnychmodelimateriałowych,
standardempowinnabyćanalizapodłożagruntowegojakoośrod-
kadwuskładnikowego,któryskładasięzeszkieletugruntowego
izwodywypełniającejpory.Takaanalizawymagaoszacowaniatzw.
parametrówefektywnychc’iI’.Wtymmiejscutrzebakoniecznie
podkreślić,żeefektywnychwartościparametrówniemawstarej
normiePN-81/B-03020(sątamtylkowartościcałkowite),stąd
wprzypadkuwykonywaniategorodzajuanalizkoniecznejest
szacowanietychwartościnapodstawiebadańin-situlublabora-
toryjnych.Tutaj,przyzałożeniuwłaściwejinterpretacjiwyników,
najlepiejsprawdzasięsondastatycznaCPTU.Ważnejest,abynie
stosowaćtegotypubadańtylkodooznaczaniarodzajuistanu
gruntu(gdziemożnapopełniaćbłędy,któreszczególniesąpod-
kreślaneprzezprzeciwnikówszerokiegostosowaniategorodzaju
badańwpraktyce),apotrzebneparametryszacowaćnapodstawie
starejnormy[1].Ważnejest,abyodpowiedniewartościszacować
napodstawiebezpośrednichkorelacjiwykorzystującychwartości
oporupodpodstawąsondyitarcianatuleiciernejsondy.Ponad-
toczęsto,szczególniewprzypadkusłabychgruntówspoistych
igruntóworganicznych,wykorzystujesięmodelpracypodłoża
wwarunkachzatrzymanegodrenażu.Jesttosytuacja,gdyobcią-
żeniejestzadawanenatyleszybko,żeniezdążyzajśćzjawisko
konsolidacjipodłoża.Wtakimprzypadkuzachowaniesięośrodka
6
MagazynAutostrady
gruntowegomożebyćopisywanemodelemHubera-vonMisesa,
aparametremmodelujestwytrzymałośćnaścinaniewwarunkach
bezodpływus
u.Jesttostanpracypodłożagruntowegopoddanego
obciążeniu,któryjestopisanywobecnieobowiązującejnormie
Eurokod7[2,3](wstarejnormie[1]takirodzajpracypodłoża
niebyłuwzględniany).Trzebateżwspomnieć,żeparametrs
uwli-
teraturzeanglojęzycznej(itakżerównieżwniektórychprogramach
komputerowych)jestoznaczanyprzezc
u,czylitaksamojakspój-
nośćprzyanalizieośrodkajednoskładnikowego(wnaprężeniach
całkowitych).Rodzitoogromneproblemyijestpowodemwielu
nieporozumień.Innasprawa,żewielunawetdoświadczonychpro-
jektantówniewidziróżnicwprzedstawionychwyżejwielkościach,
coprowadzidowykonanianiewłaściwychanaliz.
PodsXmowanie
Prezentowanewartykulezagadnieniasądalszączęściąrozważań
będącychanaliząistniejącegoobecnieporządkuwzakresieroz-
poznaniawarunkówgruntowych,którejestkluczoweprzypro-
jektowaniuobiektówbudowlanych,wtymszlakówkomunikacyj-
nych.Szczególnieważnejest,abyprzyrozpoznaniuwykorzystać
współczesnemetodybadawcze.Należałobywkońcuzrezygnować
zoznaczaniatylkorodzajuistanupodłożaiszacowaniawartości
parametrówpotrzebnychdoprojektowanianapodstawieliteratu-
ry(wtymstarejnormy).Oczywiścieścieżkatamogłabypozostać,
jednakżewinnabyćzredukowanajedyniedoprzypadkównaj-
prostszych(np.pierwszejkategoriigeotechnicznej).Wprzypadku
bardziejzłożonychobiektów,jakiwarunkówgruntowych,takie
oznaczanienapewnoniejestwłaściwe.Ponadtowartykulesku-
pionosięnarodzajachdokumentacjisporządzanychprzyokazji
rozpoznawaniagruntówwpodłożu.Niezawszedokumentacja
wyższejrangi(czylidokumentacjageologiczno-inżynierska)daje
informacjebardziejprzydatneprojektantowi.Niezmiernieważne
jest,abybadaniaprowadzićtakżepodczasrealizacjiinwestycji–
zarównonaetapiesporządzaniaprojektu,jakirealizacji.Absolut-
nienienależyoczekiwać,żerozpoznaniewykonanenapoczątku
realizacjiinwestycjipozwolinapozyskaniewszystkichinforma-
cjipotrzebnychdoopracowaniaprojektuzapewniającegozarów-
nobezpieczne,jakioptymalneposadowienieobiektu.Dotyczy
torównieżnawierzchnidrogowych.
l
Piśmiennictwo
1.PN-81/B-03020Gruntybudowlane.Posadowieniebezpośredniebudowli.
Obliczeniastatyczneiprojektowanie.
2.PN-EN1997-1:2010(Eurokod7)Projektowaniegeotechniczne–cz.1:Zasa-
dyogólne.
3.PN-EN1997-1:2010(Eurokod7)Projektowaniegeotechniczne–cz.2:Roz-
poznanieibadaniepodłożagruntowego.
4.RozporządzenieMinistraTransportuiGospodarkiMorskiejzdnia2mar-
ca1999r.wsprawiewarunkówtechnicznych,jakimpowinnyodpowiadać
drogipubliczneiichusytuowanie(Dz.U.nr43,poz.430).
5.RozporządzenieMinistraTransportu,BudownictwaiGospodarkiMorskiej
zdnia27kwietnia2012r.wsprawieustalaniageotechnicznychwarunków
posadawieniaobiektówbudowlanych(Dz.U.2012,poz.463).
6.RozporządzenieMinistraŚrodowiskazdnia8maja2014r.wsprawie
dokumentacjihydrogeologicznejigeologiczno-inżynierskiej(Dz.U.2014,
poz.596).
7.Prawogeologiczneigórnicze(Dz.U.2016,poz.1131).
