Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
różnorodny.UzyskujewrezultacieprzeglądcesarskiejtytulaturyodAugu-
stadoTeodozjuszaWielkiegoipotwierdzeniesilnegoosadzeniawniejna-
zwańokreślającychpretensjedowładztwaświatowego,zawierającychmię-
dzyinnymiterminorbis60.Jean-MarieAndrézkoleiskupiasięnaobecności
uniwersalistycznychnawiązańwliteraturzepierwszychdwóchwiekówist-
nieniaCesarstwa,wskazującmiędzyinnymiprzeplataniesięwniejmyśli
owładztwierzymskimograniczonyminieograniczonymprzestrzennie,przy
niezmiennymprzekonaniuautorówstarożytnychowyjątkowościRzymian
wśródinnychludów61.Zpracwskazanychautorówwynika,żeideawładz-
twanadświatemprzewijałasięjakotoposwliteraturzeodczasówRepub-
likipookresPóźnegoCesarstwa,funkcjonowaławpostacialuzjiwepite-
tachokreślającychcesarzywdokumentachoficjalnych,atakże,równolegle
dozaistnieniawliteraturzejeszczewepocerepublikańskiej,wprowadzona
zostaławmennictwierzymskim.Podjęcierozważańnatematwizjirzym-
skiegowładztwanadświatemwpropagandzieAntoninówiwładcówepo-
kikryzysuIIIwieku,odzwierciedlonejwmaterialenumizmatycznym,by-
najmniejniejestcofnięciemsięwstosunkudoustaleń,jakiepoczyniliowi
badacze.Monetyimperialnemają,jakjużwskazałam,wagępierwszorzęd-
nąwbadaniachnadpropagandąiideologią.Ichtreścibudująobrazjeszcze
nieprzetworzonyprzezautorówstarożytnych,atakipokazują—spośród
wymienionych—praceF.Christa,A.Rösgera,J.-M.André,prezentujące
kilkarównoległych,subiektywnychwizjiwładztwarzymskiegonadświa-
tem,jakiewyłaniająsięzanalizpismtwórcówantycznych.Dwajpozosta-
li,czyliJ.VogtiA.Mastino,owszem,korzystalizeźródełnumizmatycz-
nych,alepierwszyznichzgodniezprzyjętymzałożeniemopierałsiętylko
naprzykładachmonet,druginatomiastniepoddałichpogłębionymrozwa-
żaniomwkontekścieideologiiimperialnejihistoriirzymskiej.Tymczasem
wobecpostępubadańwtakdynamicznierozwijającejsiędyscyplinieopra-
cowaniatesąjużwtymwzględzienieadekwatnedoobecnegostanuwie-
dzyomennictwiecesarskimiwzwiązkuztymniewyczerpujące.Istnieją-
cąwtejpłaszczyźnielukęczęściowotylkowypełnia,powstałyjużwlatach
osiemdziesiątych-dziewięćdziesiątychXXwieku,cyklartykułówN.Méthy,
korzystającejwbadaniachprzedewszystkimzmateriałunumizmatyczne-
go
62
.Objęławnichrozważaniamiprzedstawieniatakzwanychprowincji
rzymskich,uosobieniaRomy/Rzymuorazobecnośćpojęćorbisigenushuma-
numwmennictwiecesarskim.Jejzainteresowaniakoncentrująsięnaokresie
69—235,czylidotycząmieszczącegosięwnimmiędzyinnymiwiekuAnto-
ninów.Wproponowanymprzezniąujęciupropagandazłotegowiekusta-
nowijedynieelementszerszejewolucji,cojestoczywiściesłuszne,niemniej
słabiejuwypuklonawnimzostałaspecyfikatreścimennictwaAntoninów
Wstęp
60MASTINO1986,s.63—162.
61ANDRE1982,s.56—72.
62
M
ETHY
1984,s.7—25;E
ADEM
1992,s.267—295;E
ADEM
1995,s.25—43;E
ADEM
1997,s.339—363.
25
