Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
ziemi.DPowagaojcamawięcwymiarmisjiiodpowiedzialności,
którewykraczająpozagraniceżycianaziemskimpadole.Ażeby
mócocenićpóźniejsząlaicyzacjęobrazuojca,trzebabyłowpeł-
nymświetleukazaćjegowysokąpozycjęreligijną”3.Rozpadtego
wizerunkurozpocząłsięwlatach60.XVIIIwiekuizostałostatecz-
nieprzypieczętowanyprzezrewolucjęfrancuską,która,jakpisał
Balzak,Dścięłagłowęwszystkimojcomrodzin.Odtądsąjużoni
tylkozwykłymijednostkami”4.Jakonastępnyetapautorzywymie-
niająteorięFreudawrazzjegoDzabójstwemojca”,potemrewolu-
cjęobyczajowąw1968roku,któramiałaDgłośnoobwieścićśmierć
ojca”,inakońcuwskazująnaregulacjewprowadzaneodkońca
XIXwiekuprzezpaństwo:Dw1889rokuzalegalizowanoutratęoj-
cowskiejwładzy;w1935rokuzniesionoprawoojcadokarcenia,
aw1972rokujegowładzęzastąpionorodzicielską”5.
Rozpadtradycyjnychkryteriówojcostwa–zmianawyobra-
żeńzbiorowychifunkcjispołecznych–prowadziłdostopniowe-
goupadkuwładzyojcowskiej.OjciecprzezlatabyłDstrażnikiem
przejść”,tym,którypośredniczyłwewprowadzaniudziecido
społeczeństwa6.Wliteraturzewizerunekojcamabogatąhistorię.
Wystarczywspomniećjedyniekilkanajbardziejznanychutworów,
wktórychojciecmabardzoważneznaczenie:KrólEdypSofokle-
sa,Biblia,HamletWilliamaSzekspira,BraciaKaramazowFiodora
Dostojewskiego,OjciecGoriotHonoriuszaBalzaka,Ojcowieidzie-
ciIwanaTurgieniewa,ListdoojcaFranzaKafki,GolemGustava
Meyrinka,ZipperijegoojciecJosephaRotha,PamiętnikStefana
CzarnieckiegoWitoldaGombrowicza,SklepycynamonoweiSa-
natoriumpodKlepsydrąBrunonaSchulza,HistorieJakubowe
TomaszaManna,ŚmierćpięknychsarenOtyPavla,Senomoim
3J.Delumeau,Przedmowa,[w:]Historiaojcówiojcostwa,red.J.Delumeau,
D.Roche,przeł.J.Radożycki,M.Paloetti-Radożycka,Warszawa1995,s.12.
4Ibidem,s.13.
5Ibidem.
6Ibidem,s.16.
10
InterpretacjeLiterackie
