Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdz)ał1.Ludnośćżydowska.)elcprzedwybuchemdrug)eJwoJnyśw)atoweJ
zakazyutrzymanowmocyjeszczeprzezdziesiątkilat,ażdocarskiegopo-
stanowieniaoemancypacjiŻydówz24maja1862roku2,itowbrewlicznym
protestomzestronyżydowskichkupcówirzemieślników3.Niemożezatem
dziwić,żezniesieniewszelkichzakazówzasiedlaniaKielcprzezludnośćin-
nowiercząspowodowałogwałtownyprzyrostliczbyludnościiznaczniepo-
większyłoodsetekzamieszkującychjeŻydów:w1863rokuna5151miesz-
kańcówbyłotylko66(1,3%)osóbpochodzeniażydowskiego;w1880roku
na9300mieszkańców2640(28,4%)byłoŻydami;w1905rokuliczbamiesz-
kańcówwzrosłado29992,wtym10587(35,3%)Żydów;w1921rokulud-
nośćKielcwynosiłajuż41346,wtym15530(37,6%)pochodzeniażydow-
skiego;mimostałegowzrostuliczbyludnościżydowskiejwlatach20.i30.
dałasięzauważyćtendencjaspadkowawrelatywnymudzialetejmniejszo-
ścinarodowejwobecogólnejliczbymieszkańcówmiasta,byw1938roku
przyliczbiemieszkańcówmiastarównej67634osiągnąć30,9%populacji,
tj.20942osób.Tenspadekbyłwywołanyzjawiskiemtzw.polonizacjimiast
(autordziękujeprof.JackowiWijaczcezaudostępnienietegoartykułuprzedjegoopu-
blikowaniem).
2
Carskiukazemancypacyjnyniebezprzyczynyzostałwydanywgorącymokresie
politycznymprzedwybuchempowstaniastyczniowegow1863roku;por.K.Urbański,
SpołecznośćżydowskawKielcach,Kielce1989,s.7;idem,KieleccyŻydzi,Kielce-Kraków
[1993],s.26-27.
3Por.liczneśladytegosporuoprawodoosiedleniasięwmieściewlatach1833-
-1862;APK,RGR2361(petycjeżydowskie),k.1-7,101,124-125;2362,k.9-10,32-
-33,43-44,100-101;2361(polskiereakcjenażydowskiezasiedlenie),k.244-245,305,
309-311,325-327,336,342(listaantyżydowskichustawwKielcach),344-345(lista
11rodzinżydowskichzamieszkującychnielegalniewmieście),354,493,675-676,711;
2362,k.1-6,11-17,111-122;2361(rozstrzygnięciawładzrosyjskich),k.8-18(kontrola
przywilejówKielc),20-27,71-81,92,98-100(projektżydowskiejdzielnicywKielcach),
130,163-164,180,207,307,406-407,454-456(rozkazwysiedleńczydlarodzinżydow-
skichzKielc),510-511,560-562(nakazwysiedleńczyizakazprzebywaniawmieście
pozadniamitargowymi),646-647,657-658(wyjątkidlazakazuprzebywaniawKiel-
cach),696-697;2362,k.92-97(zezwolenienaprowadzeniehandluwinemiprzypra-
wamidlaS.Abramsonamimopolskichprotestów),134;por.K.Urbański,Społeczność
żydowskawKielcach,s.6-7;idem,KieleccyŻydzi,s.9-27.
30
