Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
łaknieznajomościzdośćobskurnymiurzędnikami,zwątpliwymi
damami—ozdobąministerialnychbalów—możnasiębyłozdumieć,
iżon,któryniegdyś—anawetjeszczedzisiaj—takwykwintnie
ukrywałjakieśzaproszeniedoTwickenhamalbodoBuckingham
Palace,chełpisięgłośno,żemałżonkajakiegośzastępcynaczelnika
wydziałurewizytowałajegożonę.Powiemożektoś,żepoprzednia
prostotawytwornegoSwannabyłajedyniewyrafinowańsząformą
próżnościiże,jaksięzdarzauIzraelitów,tendawnyprzyjacielmoich
rodzicówmógłstreszczaćkolejneetapyludziswojejrasy,
odprymitywnegosnobizmuipospolitegochamstwa
ażdonajwyrafinowańszejgrzeczności.Aległównąprzyczyną
—itęmożnaprzypisaćludzkościwogóle—byłoto,żenawetnasze
cnotyniesączymśluźnym,płynnym,czymmożemyzawsze
rozrządzaćdowoli;zespalająsięonewkońcutakściślewnaszym
umyślezczynnościami,którenamjenałożyły,żeoilesięnastręczy
aktywnośćinnegorodzaju,zastajenasonanieprzygotowanychinawet
namnamyślnieprzychodzi,żemogłabysiękojarzyćzdziałaniem
tychsamychzalet.Swann,zabiegającyotenowestosunkiichełpiący
sięnimi,byłjakowiwielcy,askromniczyszczodrzyartyści,którzy
skoropodkoniecżyciazapalająsiędokuchnilubogrodnictwa,
objawiająnaiwnezadowoleniezpochwał,jakimiktośdarzyich
potrawylubichgrządki;wtymprzedmiocieniedopuszczająkrytyki,
którąznoszątakłatwo,gdychodzioicharcydzieła;inniznowuż,
hojnierozdającswojeobrazygratis,nieumiejąpogodnieznieść
parofrankowejprzegranejwdomino.
AleprofesoraCottardujrzymynadłużej,znaczniepóźniej,
u„pryncypałki",wposiadłościjejLaRaspelière.Narazieniechwjego
przedmiociewystarczyjednauwaga.CosiętyczySwanna,odmiana
jegomożeostateczniezdziwić,ileżesięspełniłabezmojej
świadomości,wówczasgdymwidywałojcaGilbertynaPolach
Elizejskich,gdziezresztąnieodzywałsiędomnie,niemógłsiętedy
popisywaćprzedemnąswymistosunkamiwświecieoficjalnym.
(Prawda,żegdybynawettorobił,niebyłbymsięmożezarazpoznał
najegopróżności,pojęciebowiem,jakieśmysobieoddawna
wytworzyliodanejosobie,zamykanamoczyiuszy:taknaprzykład
matkamojaprzeztrzylataniespostrzegła,żejednazjejsiostrzenic
malujesobieusta,zupełnietakjakgdybyszminkarozpuściłasię
nieznaczniewjakimśpłynie,ażdodnia,wktórymnadmiarbarwiczki
lubinnyjakiśpowódwywołałzjawiskozwaneprzesyceniem;cała