Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
Polskiepaństwopodziemnewyłoniłosięjakotwórunikatowy
wpodziemnejEuropie,apowstałowwynikukoniecznościrealiza-
cjitrzechówcześniezasadniczychzadańnarodu:odtworzeniasił
zbrojnych,powrotudofunkcjonowaniamechanizmówpolitycznych
ireaktywowaniawłasnejadministracji,słowem–zpotrzebyujęcia
całokształtużyciaspołeczeństwawokreśloneramystrukturalne,na
podstawiepolskichformułprawnych.
WPolsce,odmiennieniżwinnychokupowanychkrajacheuro-
pejskich,gdziezachowanowróżnymstopniudawnestrukturypań-
stwowe,najeźdźcawramachtotalnychdziałańeksterminacyjnych
zniszczyłwszelkieprzesłankiorganizacjisuwerennegobytunarodu.
Wyłoniłasięwięcpotrzebaodtworzeniastrukturpaństwowych,która
wbardzokrótkimokresiezmaterializowałasięwrealnympaństwie
podziemnym,faktycznieorganizującymcałokształtżyciawPolsce.Po-
wszechnośćimasowośćoporu,aktywnośćpolitycznaiwojskowauję-
tawodpowiednieramystrukturalne,podziemnyparlament,admini-
stracjaiwymiarsprawiedliwości,tajna,aleipowszechnaedukacjana
różnychszczeblach,rozbudowanapoligrafia,zorganizowaneżyciekul-
turalne–wszystkotowypełniałorealnątreściąeuropejskifenomen
określonyjakopolskiepaństwopodziemne.Twórten–zrealizowana
wwarunkachokupacyjnegoterroruoryginalniepolskaformułapań-
stwowa–stanowiniezaprzeczalny,historycznysukcespolskiegospo-
łeczeństwa6.
Organizowałoonowwarunkachkonspiracyjnychikontrolowało
życienarodu,zupływemlatcorazpełniejiskuteczniej.Niebyłowięc
6Istniejącewlatach1939–1944natereniezaanektowanychiokupowanychziem
IIRzeczypospolitejautentycznepaństwopodziemnespełniałowszelkiewymogipotrzebne
douznaniagozarealnezjawiskohistoryczne:
1)Istniaławielomilionowaspołecznośćpolskanaswoimrdzennymterytoriumipod
władząwłasnegoośrodkarządzącego,zarównocywilnego,jakiwojskowego.
2)Nalegalnośćirealnośćkontynuacjibytupaństwowegoniemogłymiećwpływu
nieważneodsamegopoczątkuakty„prawne”okupantów,dysponującePolskąbezjejudzia-
łuizgody,tymbardziejżeniebyłytowielostronnepostanowieniatraktatowe,leczjedynie
bilateralneuzgodnieniarozbiorcze.
3)IstnienieinstytucjiDelegataRząduRPnaKrajodbierałozasadnośćicelowość
wszelkimdywagacjomnatematmożnościwykonywaniaprzezstrukturykonspiracyjne
wkrajuwładztwaRząduRPnaemigracji.
4)Pozanielicznymistrukturamipolitycznymistopieńakceptacjipaństwapodziemne-
goprzezspołeczeństwopolskiebyłpowszechny(dotyczyłotosamegotworupaństwowe-
go,bowiemodnośniedogestiiwładczejwtymżepaństwiezdaniabyłypodzielone).
