Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
RyszardSzarfenberg
Podrugie,PolskapoIIwojnieświatowejstałasiępaństwemsocjalistycznym
osystemieustrojowymradykalnieiwielowymiarowoodmiennymodustroju
państwkapitalistycznych.Pojęciewelfarestatetraktowanojakoustrojowoobce
(Zawadzki1964).Jednymzargumentówzawprowadzeniemustrojusocjalistycz-
negobyłateza,żerozwiążeongłówneproblemyspołecznekapitalizmu,czylibez-
robocieiubóstwo.
Potrzecie,gdypo1989r.ustałowPolsceoddziaływanieczynnikadrugiego,
atrakcyjnośćtegopojęciaitego,coonooznaczawjegoojczyźnieinaZachodzie
stopniowomalała.Wlatach80.XXw.corazpopularniejszastajesiętezaokryzy-
siewelfarestate(OECD1981).WPolsceprzeprowadzonoanalizękrytycznąPRL
jakoHsocjalistycznegowelfarestate”(Narojek1991).
Wdekadzielat90.XXw.wróżnychpaństwachpodejmowanowysiłkirefor-
matorskiewsferzeinstytucjonalnejiproponowanoterminy,np.workfarestate,
enablingstate,któremiałybylepiejopisywaćnowąrzeczywistość(zob.Golinowska
2003;Szarfenberg2010,2012).Nieznaczyto,żewnaucepojęcietozostałopo-
rzucone,nacodowodemjesttrzytomowewydawnictwozklasycznymiinowszymi
kluczowymitekstami(Leibfried,Mau2008)orazdwaobszernepodręcznikiwy-
danewzględnieniedawnoprzezprestiżoweświatowewydawnictwa(Castlesiin.
2010;Greve2013).
Wątpliwościodnośniedosensownościstosowaniapojęciawelfarestate
Jakwieleinnychogólnychpojęćwnaukachspołecznych,terminwelfarestate
maróżnedefinicje.Jednerozszerzają,ainnezawężająjegoznaczenie(przegląd
wwiększościanglojęzycznychujęćzob.Szarfenberg2008,s.350–359).Podobnie
jestzrówniepojemnymiiwieloznacznymipojęciamiskładowymi,czylipaństwem
i–wszczególności–dobrobytem.
Tłumaczeniewelfarestate–pojęciaobardzoszerokimznaczeniu–najęzyk
polskijakoHpaństwoopiekuńcze”możeprowadzićdonadmiernegozawężenia.
Szczególniedochodzidotegowtedy,gdypaństwowaopiekuńczośćzostaniesko-
jarzonazopiekąspołeczną.ByłtoprzezdługiczasoficjalniestosowanywPolsce
terminodnoszącysiędowąskozakreślonegoobszarusprawpublicznychobecnie
nazywanychprzedewszystkimpomocąspołeczną3.Nieobejmowałyonenietylko
3
Ustawaoopiecespołecznejz1923r.zostałaoficjalnieuznanazanieobowiązującą
w1990r.,aopiekaspołecznapozostajedokońcalat90.XXw.wnazwiejednegozministerstw:
MinisterstwoZdrowiaiOpiekiSpołecznej(do1999r.);ponadtowklasyfikacjiwydatkówbu-
dżetowychprzetrwałado2004r.
