Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Lataszkolneimłodzieńcze(do1914r.)
swejorganizacjirównieżnagimnazjalistów.Inicjatywarozpoczęciapracyna
tereniegimnazjówwyszłaodStefanaRowińskiegoiWładysławaBolewskie-
go,dwóchczłonków„Zetu”zpoznańskiego.PodczaspobytuwWarszawie
przedstawiliCentralnemuKomitetowiOrganizacjiUczniowskichprojektza-
łożeniaściślejszejkonspiracjiwśródmłodzieższkolnejpodnazwą„Czerwona
Róża”
17
.Wichzałożeniach„CzerwonaRóża”miałazazadanieprzeciwdziałać
wynarodowieniumłodzieżyz„językaiducha”orazwpływaćna„rozbudzenie
iutrwalenieprawdziwejpolskościudorastającejmłodzieży”
18
.Organizacja
otejnazwierozwinęłasięgłówniewGalicjiipoznańskiem,alerównieżnaŚlą-
sku
19
.WKongresówce„Zet”w1901r.utworzyłnowąorganizacjęopodobnym
zakresiedziałaniapodnazwą„X”.Rokpóźniejnazjeździestowarzyszonych
zmieniłaonanazwęna„Przyszłość”(„Pet”).Organizacjapodnazwą„Czerwo-
naRóża”niezostałajednakrozwiązanainarodziłasięnawetkoncepcja,aby
najwybitniejszychdziałaczy„Petu”skupiaćw„CzerwonejRóży”,jednakidea
tanieznalazłaszerszegozastosowania.Ostateczniewzależnościoddzielnic
przynależnychzaborcomrozwinąłsiębądź„Pet”,bądź„CzerwonaRóża”
20
.
Wokresiegdydo„Petu”
wstępował
najstarszyzbraciStarzyńskich,organiza-
,
,
cjawystępowałanazewnątrzpodnazwąOrganizacjaMłodzieżyNarodowej
(OMN)
21
.CelemOMNbyłoprzeciwdziałanieszkodliwymwpływomwycho-
waniapaństwowegoprzezzorganizowanietajnejszkołynarodowej,podno-
szeniepoziomumoralnegoidzielnościcharakteru,prowadzeniekształcenia
politycznego,utrzymaniełącznościtrójzaborowejmłodzieży
22
.
WczasiegdyStarzyńskistawiałpierwszekrokiwtajnejorganizacjimło-
dzieżowej,naDalekimWschodzienarastałkonfliktrosyjsko–japoński.Rosja
zdecydowaniedążyładokonfrontacjizbrojnej,gdyżwpływowewtymkra-
juśrodowiskauznały,iżjedynietądrogąmożnazniechęcićJaponiędozaję-
ciainteresującychjąterenówKoreiiMandżurii.Ponadtobyłyprzekonane,
żewojnawpłyniepozytywnienazahamowaniewzrastającychnapięćspo-
łecznych
23
.Jedenzreprezentantówprowojennejgrupypolityków,minister
17
18
Ibidem,s.125.
Ibidem.
19
Wgrudniu1899r.wzjeździe„CzerwonejRóży”wPoznaniubrałudziałdelegatzWrocławia,stu-
dentteologiiFranciszekDługosz.Zob.więcejJ.Szews,Filomacipomorscy.Tajnezwiązkimłodzieży
polskiejwlatach1830–1920,Warszawa1992,s.42–43.
20
S.Dobrowolski,ZwiązekMłodzieżyPolskiej…,op.cit.,s.126.
21
S.Szwedowski,ZwiązekMłodzieżyPolskiej(O.M.N.),w:Naszawalkaoszkołępolską1901–1917,op.cit.,
s.154.
22
Szerzejzob.Zetwwalceoniepodległośćibudowępaństwa,podred.T
.W
.Nowackiego,Warszawa
1996.
23
A.Garlicki,Uźródełobozubelwederskiego,Warszawa1970,s.124,por.L.Bazylow,HistoriaRosji,Wroc-
ław1985,s.432in.
20
