Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Oksiążce
kiedyPierwszyprzekraczagranicę,którejDrugiprzejść(jeszcze)
niemoże:utkwi”wciążwżyciu.Niemajednakmiędzynimiróżnicy
ontycznej.Żyjąc,sąiw-obecśmierci.
DruginietylkojestkolejnymPierwszymw-obecśmierciani
uokazjonalnym”innym,leczznajdującsięnaprzeciwPierwszego,
przedewszystkimodpowiadamu-iodpowiadaztrzewiswejcie-
lesności,oczymniecodalej.Ataodpowiedź-idączaEmmanu-
elemLévinasem-unigdynieoznaczaaltruistycznejwoli,instynktu
»naturalnejżyczliwości«lubmiłości.[ś]niewynikazdecyzji
podjętychprzezpodmiot»swobodnejkontemplacji«[ś].”Idalej:
u[o]dpowiadanieniezależneodwcześniejszegozaangażowania
-odpowiedzialnośćzadrugiegoczłowieka-jestwłaściwymludz-
kimbraterstwempoprzedzającymwolność”5.Ajednakniekażdy
jestDrugimodpowiadającymPierwszemuw-obecśmierciiuwcho-
dzącym”wtęostatecznąsytuacjęegzystencjalnąPierwszego,czyniąc
jąwtensposóbiswoją,choćnieostateczną.Drugitotenoto,anie
jedenzwielu,choćbyoznaczonynazwądlanichwspólną.Drugijest
bliższyniżktośinny,choćbyzracjiswojegopołożeniawobecPierw-
szegow-obecśmierci-jestobokniego.Drugi,zobowiązującsiębyć
przyPierwszymw-obecśmierciiznim,amożeidlaniego,poświad-
czajegoobecnośćwostatecznymprzemijaniu.Drugiwyrażaprzed
sobąiprzednimchęćbyciaobokniego,znimiprzynim,dlaniego,
mogąciniechciećwspół-byćznim.TopozytywnakonotacjaDru-
giegoitakąjejwykładnięprzyjmujęwksiążce.
KiedyPierwszemubliżejdośmierciniżDrugiemu,jegoumiera-
niejakbyuwychodziło”zcodzienności,choćwniejsiędzieje,zakre-
ślającgraniceostatecznej(wznaczeniu:definitywnieostatniej)
sytuacjiegzystencjalnej,wktórejsięznalazłeś.KarlJaspersuznał
byciewobliczuśmierci,oboktrzechinnych,zasytuacjęgraniczną.
Wksiążcerozszerzamjejpoleznaczeniowezewzględunajejgłów-
nychbohaterów-Pierwszegow-obecśmierciiDrugiego.Kiedy
Pierwszyjestw-obecśmierciswojejtuiteraz,aDrugijestw-obec
niegoumierającego,tasytuacjawfaktycznościżyciajestdlanich
5E.Lévinas,Inaczejniżbyćlubponadistotą,tłum.P.Mrówczyński,
Aletheia,Warszawa2000,s.188,196.
