Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
CzęśćI.Faktyczność.Ciałoicielesność
Człowiekbędącywsytuacji-powtórzęzaHartmannem
-unieposiadawolności,bybyćlubniebyćwolnym”
.Byciewsytu-
acjijestpozawolączłowieka.Człowiek-jakchcielibyegzysten-
cjaliści,powtarzającyzaśw.Augustynem:skorojestwrzucony
wświat,jestiwrzuconywsytuacje.Dlanichbyciewsytuacji
determinujedopodjęciadecyzji.Pozostawięnauboczu,współ-
brzmiącązegzystencjalistami-główniezJeanem-PaulemSar-
tre’em-Hartmannowskąsugestię,żeczłowiekjestwolnyizara-
zemograniczonywswejwolnościprzezwłasnedecyzje,również
wówczas,kiedyichdefactonieartykułuje.Chcęzwrócićuwagęna
bycieczłowiekawsytuacji,wykraczającepozapotocznerozumie-
niefaktycznościjakoczegośdanegoczłowiekowiinieruchomego.
Napoczątekmoichrozważańbędzietobyciewsytuacji,wktórej
jestembezposiadaniawolnościubybyćlubniebyćwolnym”-jak
pisałHartmann-iwktórejjestempostawionyprzedczymś,czyli
przedsamąsytuacją,aleiprzedsamymsobą,iprzedkimś,ktotak
jakjajestjużwniej,couHartmannaniejestwyartykułowane8.
Człowiekjestobecnywsytuacji,ataobecność9jestskorelowana
zfaktycznościąjegobycia.
Bycieczłowiekawsytuacjizazwyczajkojarzysięzjegoloka-
cyjnymcharakterem,wskazującymnausytuowaniewświecie
-otojestemtuiteraz.Byciew-obecsytuacji,opróczpowyższego
oznaczarozpłynięciesięwnicości.Byciewolnymniemazatemracjibytu
bezbyciasytuacyjnego:uGdybymszukałwolnościczystej,będącoderwa-
nyodbytuempirycznego,torozpłynąłbymsięwnicości”
.
K.Jaspers,Sytuacjegraniczne,[w:]R.Rudziński,Jaspers,tłum.A.Sta-
niewska,M.Skwieciński,WiedzaPowszechna,Warszawa1978,s.242.
8ByciepostawionymprzedczymśporównujędoHartmannowskie-
gopodejmowaniadecyzjiwzwiązkuzbyciemwsytuacji,wktórejmam
świadomośćwartości,którewdanejsytuacjisięzapowiadają.Czydecyzja
jestmożliwapozaświadomościączegoś?Topytaniewymagarozstrzygnię-
cia,aleniewtymmiejscu.Mamnadzieję,żerozważaniaocieleicielesno-
ści,aprzedewszystkimowrażliwości,októrychpiszędalejwksiążce,sta-
nąsiętropemdlaCzytelnika.
9SzerzejoobecnościpiszęwIIczęściksiążkiwrozdzialeTyPierwszy.
