Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
położeniegwiazdwzględemhoryzontuotejsamejgodzinieoznaczainnepołożenie
Słońcawzględemgwiazd.
Zauważ,żesezonowezmianypołożeniagwiazdwzględemhoryzontuorazruchSłońca
względemgwiazdobserwowalibyśmyrównieżwprzypadku,gdybytoSłońceobiegało
Ziemię.Dlategopodkreślęrazjeszcze:zjawiskateniedowodząwokółsłonecznego
ruchuZiemi,leczsąjedynielogicznyminastępstwamitakiegoruchu.
Takiesamologiczneznaczeniemająomówioneniżejprzejawywokółsłonecznegoruchu
Ziemi.TymrazemjednakichprzyczynąjestnietylkowokółsłonecznyruchZiemi,lecz
takżeto,żeoświrowaniaZieminiejestprostopadładopłaszczyznyjejorbity.Jeślijest
onapochylona,ajejkierunekmaustalonepołożeniewzględemgwiazd,tokątαpomię-
dzyosiąikierunkiemdoSłońcabędziezmieniałsięwrazzezmianąpołożeniaZiemi
naorbicie(rys.10.3)[I20].
Rys.10.3.SkutkiemnachyleniaosiobrotuZiemidopłaszczyznyorbityjestzależnośćkątapomiędzy
osiąobrotuZiemiikierunkiemZiemia-SłońceodpozycjiZieminajejwokółsłonecznejorbicie
PonieważkierunekosiobrotuZiemimożnautożsamiaćzkierunkiemosiobrotunieba,
dlategoteżdlanaszmianypołożeniaZieminaorbicieprzejawiaćsiępowinnyciągłymi
zmianamikątapomiędzyosiąobrotuniebaikierunkiemdoSłońca.Ichrezultatempowi-
nienbyćinnykażdegodniatorruchuSłońcawzględemhoryzontu.Wciągurokutory
ruchuSłońcapowinnywypełniaćustalonypasnieba.
Narysunku10.4sąpokazanetoryruchuSłońcadlakilkuwybranychdat.Najbardziej
widocznymprzejawemzmiantoruruchuSłońcabędą:a)zmianymiejscjegowschodu
izachodu,b)zmianymaksymalnejwysokościSłońcaponadhoryzontemwpołudnie,
c)zmianydługościdniainocy.Mamnadzieję,żeabysprawdzić,czytakjestnaprawdę,
niebędzieszmusiałwykonywaćżadnychobserwacji,żewystarczyjedynieodwołanie
siędowspomnień.Samewspomnieniapowinnyteżwystarczyćdooszacowaniawiel-
kościkątanachyleniaosiobrotuZiemiwzględempłaszczyznyorbity.Znaczniedokład-
niejmożnatozrobić,posługującsięnawetnajbardziejprymitywnymkątomierzem
(dwadługiepatykipołączoneprzegubowoswoimikońcami).Zajegopomocąmożna
bowiemzmierzyćjednązgranicznychwartościkątaαkątapomiędzyosiąobrotu
śPodróż
27