Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Źródłailiteratura
iichbadańorazdouzyskaniarzetelnychinformacjioodwiedzającychuczelnię
uczonychzinnychkrajów.
WśródgetyńskichautorówwspomnieńnapierwszyplanwybijasięMaxBorn
ijegotrzyksiążkiMyLife&MyViews
77
,MyLife:RecollectionsofaNobelLaureate
78
orazPhysicsinMyGeneration79.Wnastępnejkolejnościnależywymienićmaszy-
nopiswykładuHilbertawygłoszonegownowymInstytucieMatematyki.Uczony
zokazjisiedemdziesiątychurodzinw1932rokuprzedstawiłhistorięswegopowoła-
nianakatedrę,latawspólnejpracymatematyków,fizyków,astronomówichemików,
któreuczyniłyzGetyngiświatowecentrumnaukścisłych–Dmekkę”matematyków
ifizyków,orazkolejnelatapełnesukcesównaukowych80.Przemówienietoukazało
siędrukiemdwukrotnie81.
Niezwykleistotnejestwspomnienie,któreCourantwygłosił13stycznia1964
rokuwYaleUniversity,natamtejszymwydzialehistoriinaukścisłychimedycyny.
Wystąpienietozostałozapisanenataśmiemagnetofonowej,aspisanyzniejtekst
krążyłwśrodowiskumatematyków.ZinicjatywyAntoniegoZygmunda,wtedypro-
fesoramatematykiwChicago,wykładtenzostałprzełożonynajęzykpolskiiopu-
blikowanywrocznikachPolskiegoTowarzystwaMatematycznegoDWiadomości
Matematyczne”82.
NależytuteżwymienićartykułvanderWaerdenaoszkoleHilbertaiNoether83,
wspomnieniaAleksandrowa
84
orazwspomnieniaAleksandraGelfonda
85
.Materiały
sąniezbytobszerne,alebardzointeresujące.PisaliwspomnieniazGetyngirównież
mniejznani,naprzykładmatematykJohnFritz86.Dotarciedowszystkichwspo-
mnieńniepolskichstudentówiuczonychzewzględunadużąichliczbęjesttrudne.
Poszukiwaniateniewydawałysięcelowe,gdyżpolscystudenciniezwyklerzadko
sąwnichwymieniani.
Powstałylicznebiografiegetyńskichmatematykówifizyków.Amerykań-
skabadaczkaConstanceReidopublikowałabiografiedwóchgłównychtwórców
77M.Born,MyLife&MyViews,NewYork1968
78M.Born,MyLife:RecollectionsofaNobelLaureate,London1978.
79M.Born,PhysicsinMyGeneration,NewYork1969.
80ÜbermeineTätigkeitinGöttingen,transkrypcjanagraniaprzemówieniaHilberta,SUB,Hilbert
Nachlass,Cod.Ms.D.Hilbert,741,nr7,Bl.24–30.
81K.Reidemeister,Hilbert–Gedenkband,Berlin–Heidelberg–NewYork1971;A.Schirrmacher,
EstablishingQuantumPhysicsinGöttingen.DavidHilbert,MaxBorn,andPeterDebyeinContext,
1900–1926,SpringerNature,2019.
82R.Courant,WspomnieniazGetyngi,DWiadomościMatematyczne”t.18,1974,s.145–157,tłum.
M.Stark.
83B.L.vanderWaerden,TeSchoolofHilbertandEmmyNoether,DBulletinoftheLondonMathema-
ticalSociety”t.15,1983,nr1,s.1–7.
84P.S.Aleksandrov,VospominaniâoGëttingene,DIstoriko-MatematičeskijeIssledovaniya"t.22,1977,
s.242–245.
85A.O.Gel̂fond,NekotoryevpečatleniâonaučnojpoezdkevGermaniûw1930g.,DIstoriko-Matema-
tičeskijeIssledovaniya"t.22,1977,s.246–251.
86J.Fritz,MemoriesofstudentdaysinGöttingen,MiscellaniaMathematica,Berlin1991,s.213–220.
33
