Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
scach,wktórychkulturaumieściłaoboksiebiekilkanieprzypadkowychkamy-
kówtworzącychrefleksyiodbicia.Owedetalesązarazemczęściączegośszer-
szego–całejmozaiki–wchodząwukładypozostałychgrupelementów,rysują
niekiedyskomplikowanestruktury
,czasemprzypominającekształtyrzeczywiste,
nigdyjednakniebędącecałkowicierealistycznymodwzorowaniem.Toostatnie
wodniesieniudoWagnerabyłobyrównoznacznezwyczerpującymiwzględnie
pełnymujęciemtematukulturowejrecepcjijegotwórczości,ideiibiografii,co
wydajesiędzisiajniewykonalne.Wobrębiewybranychkulturnarodowychzostały
coprawdapoczynionestosownepróby,aichwynikibędąprzywoływanetakże
wtejksiążce,jednakżemyślocałościowym–wjakimkolwiekaspekcie–objęciu
takbogatejmateriimogłabyconajwyżejzniechęcaćpotencjalnychwykonaw-
ców.Nieoznaczatowszakże,żewysiłkównależyzaniechać,tymbardziej,żena
gruncierodzimychbadańbrakujewciążrozpoznaniakilkuistotnych,niekiedy
wręczopodstawowymznaczeniukwestii,którestanąsięobiektamimojegozain-
teresowaniawposzczególnychrozdziałachtegozbioru.
Mozaikowyukład,sugerującypewneciągidalszeiłącznościpomiędzy
poszczególnymiczęściami,aleniedomykającyostatecznierefleksji,pozwala
napozostawieniepewnychpólpustych.Czytelnikzpewnościądostrzeżeich
obecność,co,mamnadzieję,będzieraczejzachętądoproponowaniakolejnych
ujęćniżczynnikiemodbierającymprzyjemnośćlektury.Zastosowanawkom-
pozycjitomuzasadagradacjiskutkujeskupieniemwczęścipierwszej(roz-
działyI–VI)nazjawiskachocharakterzebardziejogólnym,bytakrzec,syste-
mowym,azatemwagneryzmujakozjawiskakulturowegoorazzakresówjego
występowaniawwybranychepokach(pozytywizm–MłodaPolska),formach
egzystowaniatekstowego(translacjalibrett)czygatunkach(powieśćbiogra-
ficzna,powieśćwagnerowska,dramatwtypiewagnerii).Dominantąstudiów
zamieszczonychwdrugiejczęściksiążki(rozdziałyVII–IX)sąujęciakompa-
ratystyczne,skoncentrowanewokółwybranychdzieł(TristaniIzolda,Parsifal)
lubnawetwyłączniegruppostacipochodzącychzkonkretnegodramatu(Córy
RenuzeZłotaRenu).Wtychrozdziałachukazanezostaływybraneświadectwa
artystycznegodialogu,jakikulturaażpoczasywspółczesne,wypowiadającsię
zapośrednictwemróżnychsztuk,nieustającotoczyzWagnerem–powtarzając
jegopomysły,fabułyimotywy,przetwarzającjelubimzaprzeczając,alerzadko
zapominającotakważnymźródleinspiracji.
Finałrozważań(rozdziałyX–XI)stanowiądwaporównawczespojrzenia
zestawiającetwórczośćbardziejwspółczesnychdramaturgóworazprozaików.
Wprzypadkupierwszymjesttopolskidramat,GrzechystarościMaciejaWoj-
tyszki,porównywanyzKolacjąnaczteryręcePaulaBarza,któratopropozycja
~8~