Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I
Pojęciewariantywnościjęzykowej
Zjawiskowystępowaniawariantówjęzykowychnazywasięwarian-
tywnościąlubwariancją.Drugiterminpojawiasięzdecydowanierza-
dziej.Wzebranejbibliografii,wtytułachpracztegozakresu,termin
wariantywnośćwystępuje28razy(75,7%),terminwariancjazaśtylko
9razy(24,3%).Wpozostałychopracowaniachpojawiająsięinnepo-
jęcia:warianty,oboczność//oboczności,formyoboczne,formywariantyw-
ne,dublety.
Terminwariantyjęzykowedefiniowanyjestpodobniewróżnych
kompendiachjęzykoznawczych:
1.nelementyjęzykoweformalnieróżne,funkcjonalnieidentycz-
ne;innymisłowyróżnekonkretnerealizacjejednejitejsamej
jednostkifonologicznej,morfologicznej,składniowej”[Gołąb,
Heinz,Polański1968:612];
2.nelementyjęzykowe,którepodwzględemfunkcjonalnymtraktu-
jemyidentycznie,chociażformalniesięróżnią.Wariantyuznać
możnazarealizacjęjednejitejsamejjednostkijęzykowej,którą
wniektórychszkołachstrukturalistycznychprzyjętonazywaćin-
wariantem”[PolańskiK.1991b:372];
3.nelementyjęzykowe,któretraktujesięidentyczniepodwzględem
funkcjonalnym,chociażróżniąsięformalnie”[PolańskiK.1993e:
581];
4.nróżnobrzmiąceformymającedokładnietosamoznaczenieipeł-
niącedokładniesamąfunkcjęgramatyczną.(…)Nieuważasię
zaformyobocznetakichform,któreniemogąwystąpićwtychsa-
mychkontekstach,np.formjegoiniego[Gruszczyński,Bralczyk
(red.)2002:89].
Współczesnateoriawariantywnościjęzykowejwywodzisięz-
zykoznawstwastrukturalistycznego,główniezasprawąNikołajaTru-
9