Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
9
niuwieluproblemówpojęciesystemu(azatemkonkretnegozbioru-przed-
miotów,zdarzeń,zjawiskidoświadczeńpozostającychzsobąwewzajem-
niesprzężonychstosunkach)okazujesięniezwykleużyteczne,ponieważna
nowoporządkujeelementyiweryfikujeichukładorazzwiązkimiędzynimi,
człowiekzaśdziękitemuzaczynanietylkozauważaćistotnepowiązania
wokreślonejsytuacjiproblemowej,aleilepiejjerozumiećiczuć,rozwiązy-
wać,wykorzystywaćwswoimżyciuiprocesiekształceniaustawicznego.Po-
nadtoprzekształcanieiprzebudowywaniesystemumacharakterdynamiczny
iotwarty,jestwięcjaknajbardziejdostosowanedowymogówzmieniającej
sięrzeczywistości,dziękiczemumaszansęzakończyćsiępowodzeniemtak-
żewoglądziewarsztatupracystudentówpedagogiki.
Jakiejeszczeinnepożytkipodejściasystemowegoiwczymprzeja-
wiasięjegokwintesencja?Otóżprzedewszystkimstwarzaonookazjędo
pełniejszego-głębszegoiszerszego-poznawaniazjawiskiproblemów
społeczno-pedagogicznych,dzisiajcorazczęściejwystępującychwrazzich
niejednokrotnieprzypadkowymiwarunkami,któretrudnospostrzecwwy-
izolowanejodotoczeniaobserwacji.Samomyśleniesystemowenieprzynosi
tyluinformacjiootaczającymświecie,ilemożedaćobserwacja,pomiar,do-
świadczenie,alemożliwośćwertykalno-horyzontalnegoułożeniazebranych
danych,ichinterpretacjiorazidentyfikacjizwiązkówmiędzynimiwoptyce
systemowejwzrastaogromnieiprzynosinowerezultatypoznania6.
Współcześniesystemowośćwpedagogiceczęstonadalograniczasię
jedyniedoelementarnegoobjaśnianiajejzałożeńlubdeklarowaniazastoso-
waniadoanalizyzjawisknietylkodlawyodrębnieniaichelementówpeda-
gogicznych,aletakżedlauchwyceniaskładającejsięznichcałości.Terminy
nsystem”,nsystemowekształcenie”,nsystemoświaty”,nsystempracypeda-
gogicznej”,nsystemwychowania”,nsystemdydaktyczny”dobrzeznane
iczęstostosowane,dośćczęstojednakbezuwzględnieniagłębszychwyma-
gańpojęciowo-terminologicznychidefinicyjnychteoriisystemówiwarun-
kówjejaplikacji7.
Możnaprzypuszczać,żesystemowespostrzeganieirozwiązywanie
problemówpedagogicznychjużzeswejnaturypowinnocorazskuteczniej
wpływaćnaichpoznawaniewcałokształcieskładników,wsplociewielu
złożonychuwarunkowań,wzawiłościachrelacjipodmiotówiprzedmiotów
takichbadań.Systemowy,czyliwielowymiarowyiwieloczynnikowyogląd
pedagogikiistotniemożesprzyjaćlepszemupoznaniuiwkonsekwencjide-
6K.Duraj-Nowakowa,Szansestosowaniateoriisystemówwdydaktyce,w:Współczesne
kierunkimodernizacjidydaktyki,red.J.Półturzycki,E.A.Wesołowska,Toruń1993,s.102.
7M.Kaliszewska,B.Klasińska,Wprowadzenie,w:Szkicesystemowychujęćpedagogiki,
red.też,Kielce2010,s.17.