Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
11
zwierciedleniezarównotegoświata,jakiwłasnejnatury.Stanowioncząstkę
majestatycznejkatedry,którejładiprostotę,mimozawiłościszczegółów,da
sięogarnąćjednymspojrzeniem.Wszystkiejejczęścioddająduchacałości.
Systemowyobrazczłowiekaprzedstawiagonatlesiedliskakosmicznego,
ajegofenomenjestnanimodsłanianydziękiodpowiedziomnapytania,skąd
pochodziludzkaświadomośćiuczucia,sztukaijęzyk12.
Wzastosowaniufilozofiisystemówisystemologiiwpedagogicedrze-
miedużypotencjał,jejsiłatkwibowiemwspecyficzniecałościowymob-
razieświataiczłowieka.Oznaczato,żesystemowyobrazświatawymaga
uwzględnianiapodstawanalizylogiki,prakseologiiicybernetyki,atakżeca-
łościowego,spójnegowertykalnieihoryzontalnietraktowaniarzeczywistości
-jakokonfiguracjistrukturmozaikopodobnych.Kwintesencjasystemologii
sprowadzasiępozatymdospostrzeganiawzajemnychpowiązańczłowieka
zeświatem,wielopoziomowejhierarchiielementówświatakosmicznego,
atakżeinterpretacjirozwojuczłowiekawdrodzestopniowejewolucjioraz
przeobrażeniaświadomości(środków)wceldziałania13.Wtymkontekście
zaścechamidyscyplinsystemologicznychinterdyscyplinarność,zakłada-
jącaszerokihoryzontmyślowy,multidyscyplinarnośćitransdyscyplinarność.
Pedagogikasystemologicznieinterpretowanapozwalatakżewidzieć
wszystkonieosobno,nieoddzielnie,leczwcałościstrukturihierarchiikom-
ponentów,wichukładziewertykalnymihoryzontalnym.Pedagogikazaś
traktowanajakcałośćsystemowapomagarozumiećmigotliwą,kalejdosko-
powąrzeczywistość.Pomagadostrzegaćitwórczowykorzystywaćdynamikę
rozwojuwiedzyoczłowiekuinaukowychowaniunadrodzeodchaosudo
ładuspołeczno-pedagogicznego14.
Zastosowaniesystemówogólnychwpedagogicepowinnobudzićza-
interesowanienietylkonauczycieliszkoływyższej,aleistudentówrozpo-
czynającychcosemestrnaukęnowegoprzedmiotu.Znużeniespowodowa-
nekolejnymilatamiuczeniasięcoraztonowychprzedmiotówparaliżuje
częstoumysł,wzwiązkuzczymwieluabsolwentów,kończącstudia,ma
wrażenie,żeniejestjużwstanieprzystąpićdozgłębianianastępnejdyscy-
plinynaukowej.Tojestjednązprzyczynnietylkomałoskutecznegoprzy-
gotowaniadopermanentnegostudiowania,lecztakżeporażkidydaktycznej
szkoływyższej.Zastosowaniesystemówogólnychwdydaktyceakademic-
kiej,worganizacjiwłasnegowarsztatupracyinaukistudentówmogłoby
więcsprawić,żeprzyswajanienowychdyscyplinokażesięmniejmęczące,
12JaktometaforycznieująłE.Laszlo,Systemowyobrazświata,tł.U.Niklas,Warszawa
1978.
13M.Kaliszewska,B.Klasińska,Wprowadzenie,s.20.
14Tamże,s.21.