Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
CzęśćI.Rozprawyteoretyczne...
(jakokognitywnegodoświadczenianaprzedmiocie)wymagaprzeformułowa-
nia.Wprzypadkumuzykiniechodziwszakodziałanienanutowejnotacji.Re-
wizjawydajesiętedynieunikniona.Przemawiajązaniąracjezwiązanenietyl-
kozespecyfikąmateriimuzyczneji,coistotne,takzwanejinterpretacji
muzycznej,lecztakżeprzytoczonewdalszejczęściargumentyteoriopoznaw-
cze.Przytym,zważywszy,żebytowa,nontologiczna”swoistośćmuzykiwdo-
skonałysposóbsprzyjawzmiankowanejrewizji,pozostańmynaraziewprze-
strzenizniąwłaśniepowiązanych(iprzezeńgenerowanych)dylematów
nieadekwatnościegzegetyczno-wyjaśniającejkoncepcjiinterpretacji.Zatemnim
przejdziemydoargumentówteoriopoznawczych,prześledźmynajpierwkwestię
bytowejspecyfikimuzyki.Wprawdziemówimytutajszerokoosztuce,lecz1
musimybyćtegoświadomi1różnejejdyscypliny,awkonsekwencjiobszary
imateriedociekańodmienniedefiniująinterpretacjęwkontekściewłasnejonto-
logicznejodrębności.
Myśląconieadekwatnościinterpretacjiutrwalonejtradycjąhermeneutyczną,
myślęnietyleotym,conajbardziejoczywiste:owzajemnych(jakkolwiekbyje
pojmować)relacjachsłowaimuzyki,obrazuimuzyki,oodrębnościachmedial-
nych,różnicachiniekoherencjisystemównznakowych”,wreszcieoewentual-
nychproblemachtranskrypcjimiędzykodowychczynprzekładów”intersemio-
tycznych.Niekoncentrujęsiętakżenatym,cowprzestrzenipercepcjimuzyki
wydajesięnajbliższeomawianejdotądkoncepcjiinterpretacji,acowiążesię
zpraktykamisemantycznegopojmowaniamuzyki,któretozwolennicytakzwa-
negoreferencjalizmułączązposzukiwaniemwdoświadczeniudziełamuzycz-
negozewnętrznychwobecniegoznaczeń,treściiemocji.Znakomitytego
przykładstanowizwłaszczamuzykafilmowaitzw.muzykailustracyjna,opra-
warozmaitychprogramówiaudycjiradiowych.Aleteżanalogicznedziałania
interpretacyjnedotycząmuzykiklasycznej.Wprawdziezagadnieniasemantycz-
nościniestawiamwcentrumrozważań,dostrzegającwnimtkwiącąpostronie
odbiorcyikrytykajedną,lecznienajważniejszązmożliwościprzejawiania
ikonkretyzowaniasięinterpretacjiutworumuzycznego,toniesposóbbyłoby
niewspomniećprzynajmniejokilkutegorodzajuegzemplifikacjach.Wśród
nichwartochoćbyprzywołaćinterpretacyjnenodczytania”nzmysłowości”
iemocjonalnościCzterechpórrokuAntoniaVivaldiego,piśmiennictwoiana-
lizypoświęconeutworomLudwigavanBeethovena,RichardaWagnera,Gusta-
waMahlera,niezwyklesugestywneiniemalkanonicznejużinterpretacjemu-
zykiJanaSebastianaBachaautorstwaAlbrechtaSchweitzera7iErnesta
Zavarský’ego8,n[...]stanowiąceromantycznąprzeciwwagędo»obiektywizmu«
7A.Schweitzer:JanSebastianBach.Przeł.M.Kurecka,W.Wirpsza,przed-
mowaCh.-M.Widor,posłowieB.Pociej.Kraków1972.
8E.Zavarský:J.S.Bach.Przeł.M.Erhardt-Gronowska.Kraków1985.
