Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
CzęśćI.Rozprawyteoretyczne...
krytyka,alenadewszystkowykonawcy(wykonanieutworumuzycznego)1
stanowiówzasadniczysposóbobecnościiprzejawianiasięmuzykiwkulturo-
wejrzeczywistości.Zważywszy,żeniejestemanimuzykiem,animuzykolo-
giem,niezajmujęsięteżhistoriąiteoriąmuzyki,leczteoriąsztukiiinterpre-
tacjidzieła,spróbujęrozważyćproponowanezagadnieniewprzestrzeni
teoretycznejrefleksjinadinterpretacją,najpierwwkontekściewybranychpro-
pozycjidyskursywnychzwiązanychzjejpojmowaniemidefiniowaniem,na-
stępniewperspektywie,sądzę,żenieuchronnejdlatwórczościisztukijakota-
kiej,wktórejsztuka,adziełomuzycznewszczególności,nieistniejeinaczej,
jaktylkoprzezswojekolejneinterpretacje.Wszakkwintesencjęiistotędo-
świadczeniamuzykiwyznaczanieto,cozapisaneiutrwalonewnotacji,lecz
jejdźwiękowe,awkonsekwencjiaktowe,performatywnenistnienie”.
Przytakzałożonychcelach,odsłaniająchistorycznośćpojęcia,trzebastwier-
dzić,żeinterpretacjanależyniewątpliwiedokategorii,zarównodawniej,jak
iwspółcześnie,wyjątkowopopularnychiniemalniezmiennieobecnychwdys-
kursieróżnychdyscyplinhumanistyki,wtymtakżewobszarzeszerokorozu-
mianegodoświadczeniasztuki(sztukwizualnychimuzyki).Ichoćjejdo-
minującywprzeszłościepistemologiczny(poznawczo-wyjaśniający)sensnie
podlegałwodróżnieniuodhistorycznychpraktykegzegezyjakimśistotnymczy
zdecydowanymreorganizacjom(przynajmniejdoczasukształtowaniasiępod-
stawtzw.hermeneutykiontologicznej),tonieoznaczatobynajmniej,żemamy
wtymprzypadkudoczynieniazpojęciemjednoznacznym,niebudzącympro-
blemów,napięćczysporów.Tewynikająnietylkozeznaczeniairangiterminu,
zprowadzonychniegdyśdyskusjiipolemik,zkolejnychnreinterpretacji”zasad
postępowaniawyjaśniającego,wreszciezodmiennościobszarówfunkcjonowa-
niategopojęcia,aleprzedewszystkimzeskalidwudziestowiecznych,niejedno-
krotnieskrajnychinterpretacjisamejinterpretacji,poczynającodzwrotuheideg-
gerowskiego,przezhermeneutykęGadameraiRicouera,poststrukturalizm,na
dekonstrukcjonizmie,narratalogiiikulturalizmiekończąc.Wrezultacieowych
reorganizacjiiprzekształceńinterpretacjanależydziś1jakpiszeWojciech
Kalaga1ndotychkategoriiparadygmatuwspółczesności,któreprzeszłynaj-
bardziejradykalnątransformację,zczynnościprzygodnejiwybiórczejstającsię
egzystencjalnąkoniecznością”2.
Niemniejwndługimtrwaniu”iwniedawnejjeszczeprzeszłościdomino-
wałopoznawczo-wyjaśniające1epistemologiczneujęcieinterpretacji,ugrun-
towanehistorycznymrozwojemipraktykąbadawcząwieludyscyplinhumani-
styki,wtymprzedewszystkimliteraturoznawstwa,historiisztuki(zwłaszcza
ikonologii)czybadaniaminadsymboliką.Ujmowanowięcinterpretacjęjako
doraźneiokazjonalnedziałanierozumu;poznawczączynnośćpodmiotuukie-
runkowanąnawyjaśnienieiodczytanieukrytego,niezmiennegoizdeponowa-
2W.Kalaga:Mgławicedyskursu.Przedmiot,tekstinterpretacja.Kraków2001,s.19.
