Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
CzęśćI.Rozprawyteoretyczne...
wartościzarazemartystycznychiestetycznych.Wtymkontekścieiobszarze14
interpretacjęwytworuartystycznegorozumianozgodniezepistemologicznątra-
dycjąiprzedstawionymwyżejujęciem1jakooperacjęnaprzedmiocieonde-
finitywniezamkniętejcałości”iuchwytnychzobiektywizowanychwłasno-
ściach.Postronietegożprzedmiotu(obiektu)umiejscawianorównież
(przynajmniejdopewnegoczasu)oweniezmienne,uwarunkowaneokreślono-
ściąobiektuiintencjamiwytwórcy,ukryteznaczeniedzieła,będącecelemeg-
zegetycznychpraktykinterpretacji15.Wrezultacietakdefiniowanejinterpreta-
cji,aleidefiniowanejstrukturywytworuartystycznegoorazwzajemnych
międzynimizależności,nprzedmiotowość”sztuki,mimoprzemiennościjejhi-
storycznychkonceptów,stanowi(ła)bezsprzecznienajważniejszyzwyznaczni-
kówobecnościdzieła.Dajemytymsamymwyrazniekwestionowanejdopo-
łowyubiegłegostuleciatendencji,zgodniezktórądziełosztukistanowiło
materialnąekstensjępasji,talentuitwórczejekspresji;natomiastjegostałość
iokreślonośćprzejawiałysięwtworzywieiwustrukturowaniuwłasnościfor-
malnych.Tymbardziej,żeprzedmiotowanaturasztuki,choćpoddawanare-
wizjiprzezniektórenurtytwórczościwspółczesnej(jaksztukakonceptualna,
multimedialnaihipermedialna),niezostałabynajmniejnigdyskutecznieprze-
zwyciężonaizdyskredytowana.Doświadczeniedziełasztukplastycznychbyło
więcprzedewszystkimnaocznym,bezpośrednimspotkaniemzobiektem,anie
zrozmaitymijegoreprodukcyjnymisubstytutami.Tutajnależyzgodzićsię
zHansem-GeorgiemGadamerem1bezpośrednia(fizyczna)obecnośćwytwo-
rujestniezastąpiona,asensjegodoświadczenianpolegaraczejnatym,żejest
onotuoto”16,wswejmaterialnejformieistrukturze.Dopowiedzmyjeszcze,
wbrewniektórymponowoczesnymkoncepcjomgłoszącymwyższośćkopiiire-
produkcji17,chodziojednorazowośćiniepowtarzalnośćoryginału,czerpiącego
znindywidualnejniepowtarzalności”18twórcy.
Zatemto,wjakisposóbpojmowanointerpretację,wydajesiępozosta-
waćwścisłymzwiązkuztymtakże,jakrozumianoidefiniowanoobiekty
(przedmioty)jejdziałania.Wszelakoprzyjętaizobiektywizowanawtworzy-
wieokreślonośćdziełasztuki,jakostrukturyskończonej,kompletnej,rzekomo
14Wzakresiesztukplastycznych.
15Długiczasuznawanobowiem,żecałościowa,zamkniętaiautonomicznastrukturatek-
stu/dziełaimplikujekonkretnośćznaczenia,które,ustanowioneiugruntowaneregułamiwytworu
orazintencjaminadawcy,uchodziłozaniezmienneiakontekstualne,zwłaszczawwersjitzw.zna-
czeniaautorskiego(intentioauctoris).
16H.-G.Gadamer:Aktualnośćpiękna.Sztukajakogra,symboliświęto.Przeł.K.Krze-
mieniowa.Warszawa1993,s.44.
17Por.n»Pokazujemywamreprodukcjepoto,abyścienieodczuwalipotrzebyobejrzeniaory-
ginału«”.U.Eco:Semiologiażyciacodziennego.Przeł.J.Ugniewska,P.Salwa.War-
szawa1998,s.29.
18R.E.Krauss:Oryginalnośćawangardy.Przeł.M.Sugiera.W:Postmodernizm.An-
tologiaprzekładów.Red.R.Nycz.Kraków1998,s.408.