Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Drugąważnąwłaściwościąpowyższychwątkówjestbiblijnaproweniencja
znacznejczęścibudującychjemotywów,przyczymapokryfiściodwołująsięnie
tylkodotekstówPisma,lecztakżedobiblijnejkultury,symbolikiirealiów.Na-
wiązaniadoPismawsferachinventioielocutiowzmacniająwiarygodność,praw-
dopodobieństwonarracjiapokryficznej(narratioverisimilis,probabilis),atakże
przyczyniająsiędopodniesieniajejjasności(narratioaperta,lucida).
Kolejnąbardzoistotnącechąwątkówstanowiącychprzedmiotniniejszego
podrozdziałujestzwięzłość(narratiobrevis)35.Wapokryfachzarównorodzimych,
jakiobcych,partiewcześniejsze,przedstawiająceżycieMaryiprzedzwiastowa-
niem,zawierająznaczniemniejmateriałuaniżeliczęścipóźniejsze,którychprzed-
miotemjestzwiastowanieczydziewiczeporodzenieZbawiciela.Wolnosądzić,iż
apokryfiścihołdujązasadziebrevitaszpowodudążeniadozogniskowaniauwagi
nakluczowymwydarzeniuwżyciuMaryi,jakimbyłozwiastowanie,atakżenaJej
życiupoowymfundamentalnymprzełomie36.
2.2.MARYJNEWĄTKINATALNE37.
NADZWYCZAJNEZNAKIWOKÓŁNARODZINMARYI
Wliteraturzeapokryficznej,zarównorodzimej,jakiobcej,narracjęonaro-
dzinachMaryibudująróżnorakiemotywycudownych,tajemnychznakówwokół
stawiebibliografiiliteraturypolskiej(por.Bibliografaliteraturypolskiej„NowyKorbut”,podred.
K.Budzyka,t.III:Piśmiennictwostaropolskie.N-Ż,podred.R.Pollaka,Warszawa1965,s.236;
BibliografaPolskaKarolaEstreichera,t.XXVIII,Kraków1930,s.161-162i165-166).Por.tak-
że:P.Skarga,NadzieńWniebowzięciaprzeczystejMatkiBoganaszegoPanaJezusaChrystusa,
Maryjejprzenaświętszej:żywotjej,zebranyzPismaŚ.izDoktorówKościelnych,[w:]idem,ŻŚ,
s.718-719.Por.także:JakubdeVoragine,LegendanadzieńNarodzeniaNajświętszejMaryiPanny
(wwyborze),[w:]idem,Złotalegenda.Wybór,tłum.J.Pleziowa,wybór,wstęp,przypisyiposłowie
M.Plezia,wyd.4,Warszawa2000(dalej:ZLP),s.419-420.Wodniesieniudohagiografiimaryjnej
por.także:K.Kiszkowiak,Wkręgutopikihagiografcznej...,s.313-315.Wodniesieniudohagio-
grafiiwogólnościpor.ibidem,s.127-142.
35
Natemattrzechnieodzownychvirtutesnarrationis-zwięzłości,jasnościiprawdopodobieństwa-
por.H.Lausberg,Retorykaliteracka.Podstawywiedzyoliteraturze,tłum.,oprac.iwstępA.Gorzkow-
ski,Bydgoszcz2002,s.180-182.
36
Wpraktycetejmożnazauważyćpewnąanalogiędohagiograficznejzasadybrevitas,polegają-
cejnatym,iżwczesnyokresżyciaświętego,czasjegodzieciństwaimłodości,jestczęstoprzezha-
giografówtraktowanydośćlakonicznie.Znaczniewięcejuwagipoświęcająautorzyzasadniczemu
przełomowiduchowemuwżyciubohatera(możetobyćnp.usłyszeniewkościelesłówEwangelii),
aprzedewszystkimjegoegzystencjipoowymzasadniczymprzełomie(szerzejotymw:K.Kiszko-
wiak,Wkręgutopikihagiografcznej...,s.69-76.Por.także:P
.Nehring,Topikawczesnychłacińskich
żywotówświętych(od„VitaAntonii”do„VitaAugustini”),Toruń1999,s.45-47).
37
Odłac.przymiotnikanatalisoznaczającego:1.‘urodzinowy’
,2.‘odnoszącysiędourodzenia’
(Słownikłacińsko-polski,podred.M.Plezi,t.IIII-O...,s.576.Por.także:K.Kiszkowiak,Wkręgu
topikihagiografcznej...,s.128).
15
