Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tegowydarzenia.Motywytegotypusążywotnenietylkowapokryfach,lecztakże
wpiśmiennictwiehagiograficznym38.Fakttenpozostajewzgodziezpowszechnie
przyjętymwKościelekatolickimpoglądem,iżMaryjajestnajświętsząześwię-
tych39.
PrzeglądmaryjnychwątkównatalnychrozpocznijmyodrodzimegoRP,apo-
kryfuuważanegozanajobszerniejszyinajciekawszyzabytekśredniowiecznej
polskiejieuropejskiejprozynarracyjnej,datowanegowprzybliżeniunalatatrzy-
dziesteXVIw.Dziełotojestoryginalnymromansemreligijnym,zawierającym
opowieśćożyciuŚwiętejRodziny,stanowiącymkompilacjętreścizaczerpniętych
zEwangelii,apokryfów,traktatów,legendiinnychutworów40.Otofragmenttego
tekstu:
KiedyżprzyszedłczasAnnie,iżbyswojpłodporodziłaaniżlitagodzinaporodzenia
wielebnegodzieciątkaprzyszła,tedyporodziłaswojpłodwielebnyibłogosławiony[...].
Tedytosąpoznali[...],iżbyłapłećniewieskapodługsłowaanjelskiego.Takostaoba
wielikąradość[...]mi<a>ła[...]ipoczęlipiaćwesołepieniebłogosławiącBogawszech-
mogącego(RPI;16)41.
Wefragmenciepowyższymnarratorpowiada,iżwchwilinarodzinMaryi
Jejrodziceprzekonalisię,że-zgodniezzapowiedziądanąimprzezanioła-na
światprzyszładziewczynka42.Motywpoprzedzenianarodzinwyjątkowejpostaci
38
Rozmaitenadzwyczajnewydarzeniaiznakitowarzyszącenarodzinombohateralubnawetjepo-
przedzającestanowiązapowiedź,żedziecko,któreniedługoprzyjdzieczyteżniedawnoprzyszłona
świat,niebędziezwykłymczłowiekiem.Motywytepełniąistotnąrolęargumentacyjną:wzmacniają
wizerunekświętegojakopostaciwybitnejizewszechmiargodnejnaśladowania,kształtującjego
portretzgodniezwymogamitekstuparenetycznego.Stanowiąonejedenznajważniejszychinajbar-
dziejcharakterystycznychkomponentówbiografiiświętych(ibidem,s.127.Szerzejotymw:ibidem,
s.127-142).
39
MaryjajestuważanazanajwiększąwśródświętychchrześcijańskichdziękiJejchętnemupod-
daniusięwoliBożejicelowiodkupienia(R.Brownrigg,WszystkiepostacieNowegoTestamentu,
tłum.R.Stiller,Warszawa2003,s.158).Świadczyotymsamtytuł:nNajświętszaMaryjaPanna”(sze-
rzejotymw:Księgaimioniświętych,oprac.H.FrosSJ(hagiografia),F.Sowa(onomastyka),t.IV
M-P
,Kraków2000,s.105;C.Llewellyn,Święciianiołowie,tłum.J.Kozak,Warszawa2004,s.7;
M.Day,Wszyscyświęci.Ichżycieiczasy,tłum.K.GołębiowskiKAI,Warszawa2002,s.12.Por.także:
K.Kiszkowiak,ArgumentacjahagiografcznawtekstachmaryjnychPiotraSkargi.Naprzykładzie
utworu„OpoczęciuniepokalanymMatkiBożej,krótkiewyznanie”,[w:]Prozastaropolska,pod
red.K.PłachcińskiejiM.Bauera,Łódź2011,s.341-342.AnalectaLiterackieiJęzykowe,podred.
K.Płachcińskiej,t.II.SzerzejnatematpostaciMaryiw:H.LangkammerOFM,Słownikbiblijny...,
s.100-101;P
.Calvocoressi,KtojestkimwBiblii,tłum.iprzypisyJ.Jarniewicz,Łódź1992,s.210-212).
40
W
.R.Rzepka,W
.Wydra,wstępdoRP,[w:]CŚ,s.145.SzerzejnatematRPw:ibidem;W
.Wydra,
Historycznyikodykologicznyopisrękopisu,[w:]RPI,s.XXXVIII-LV;T.Dobrzeniecki,Łacińskieźró-
dła„Rozmyślaniaprzemyskiego”...,s.196-502;E.Andrasz,Polskamariologiahagiografczna.Studium
historyczno-dogmatyczne,Olsztyn2006,s.21-53.
41
Pocytatachźródłowychpodajemyskróttytułudzieła(jakwwykazieskrótów)oraz,pośredni-
ku,numerstronywydania,zktórejprzywołanyfragmentpochodzi(zgodniezedycjąwykorzystaną
wniniejszejpracy;patrz:Bibliografia-źródła).Pocytaciezrękopisulubstarodruku,wktórym
numerowanesąkarty,podajemynumerkartyistronę/strony(r,v).
42
TematzwiastowaniaAnnieiJoachimowizostanierozwiniętywpodrozdziale3.2.2.WRPwystę-
pujebardzoważnymotywbezdzietnościJoachimaiAnny,którystajesiędlanichpowodemgłębo-
16
