Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pisze,toniewielkichrozmiarówdziełoskładasięzdziesięciurozdziałów,zktó-
rychosiempierwszychopierasięnaEwangeliiPseudo-Mateusza,pozostałedwa
zaś-naMtiŁk.JegotematemjestnarodzenieiżycieMaryi,zaślubinyzJózefem
orazkrótkiopisnarodzinJezusa.NarMcieszyłasięogromnąpopularnościąiode-
graławielkąrolęwrozwojupobożnościorazikonografiimaryjnej.Pochodziona
zIX-Xw.83Dziełotostanowijednozeźródełutworupolskiego84.Przytoczmytu
jegofragment:
n[...]czyżSara[...]niebyłaniepłodnądoosiemdziesiątegoroku?Ajednakpóźnej
starościporodziłaIzaaka,któremubyłoprzyrzeczonebłogosławieństwowszystkich
narodów.TakżeRachel,takbardzomiłaPanuitakkochanaprzezświętegoJakuba,
długobyłaniepłodna,ajednakporodziłaJózefanietylkojakopanaEgiptu,leczjako
wybawcęwielunarodówdręczonychgłodem.Któżwśródwodzówbyłpotężniejszy
odSamsonalubświętszyodSamuela?Ajednakoniobajmielimatkiniepłodne.[...]”
(NarM3,5-6;335)85.
Gwoliścisłości,powyższesłowastanowiąfragmentwypowiedzianiołaipo-
chodzązrozdziałuprzedstawiającegozwiastowanieJoachimowi,podczasgdyau-
torŻśAnajpierwpiszekrótkoonarodzinachMaryi:nAgdy[JoachimiAnna]sie
zeszlipodługobjawieniaanielskiego,AnnaporodziławNazaretdzieweczkęswoję
pierworodnąimieniemMaryja”(ŻśA1532;11r)86,adopieropotem,wnastępnym
rozdziale,uzasadniadługotrwałąniepłodnośćAnny87.
Omawianytumotywcharakteryzujesięspoistościąidynamicznością,atakże
dużymstopniemobiegowości.Oniepłodnościmateksławnychmężówpisząbo-
wiemnietylkoapokryfiści,leczrównieżhagiografowie.Zacytujmydlaprzykładu
fragmentŻywotuŚ.Alexego...88PiotraSkargi:
ByłwRzymiemążpobożny,imieniemEufemianus[...].Dzieciżadnychniemiał,mając
żonęniepłodną[...].ŻonęjegozwanoAglais[...].Abędącbezdzieci,prosiłaP[ana]
Boga,abymatkąuczynił[...].IwspomniałnanięP[an]Bóg,idałjejsyna,któregona
chrzcieAlexymnazwano(ŻŚ;628-629)89.
83
M.Starowieyski,wstępdoNarM,tłum.K.Obrycki,wstępioprac.M.Starowieyski,[w:]ibidem.
Dalszeinformacjenatematutworuw:ibidem.
84
Por.W
.R.Rzepka,W
.Wydra,wstępdoŻśA,[w:],s.111.
85
NatematbezdzietnościJoachimaiAnnypor.NarM1-2,[w:]ANT,s.333-334.Natematobja-
wieniaanielskiegodanegoJoachimowipor.NarM3,[w:]ibidem,s.334-336.Natematobjawienia
danegoAnniepor.NarM4,[w:]ibidem,s.336.
86
NatematobjawienianarodzinMaryiprzezaniołapor.ŻśA1532,k.9v-11r.Szerzejotymwpod-
rozdziale3.2.2.
87
Por.tytułrozdziału:Czwarterozdzielenie,wktorymjest,czemuprzeztylelatAnnabyłaniepłodna
[...](ŻśA1532,k.11r).
88
Pełentytułutworubrzmi:ŻywotŚ.Alexego,pisanyodSymeonaMetafrastaiinnych.Lipoma.Tom.
7,Sur.Tom.4.ŻyłokołorokuP[ańskiego]400.
89
WŻŚstrona629mylnieoznaczonajako659.Por.także:JakubdeVoragine,Legendanadzieńśw.
Aleksego,[w:]idem,ZLP,s.291.
23