Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wdrażanieinnowacjispołecznychprzezwiejskieorganizacje…
todziałaniaspołeczne,zachowaniaipraktykibędąceprzeciwieństwemimitacji.
Wjegoopiniiniezliczoneinwencjezmieniajązastanepraktykispołeczne-przy-
czyniająsiędotegoaktyichimitacji.Inwencjeniesprowadzająsiętylkodoefek-
tówdziałańgeniuszy.Wpływnaichpowstawaniemajązarównoreligia,polityka,
prawo,przemysł,jakisztuka(Tarde,2009;Toews,2013;Howaldt,Kopp,Schwarz,
2015,s.29-35).Pojawiająsięwskutekwzajemnegooddziaływaniajednostekna
siebie.Niewszystkiejednostkimajątesamemożliwościprzyswojeniainnowacji
-teusytuowaneniżejwhierarchiispołecznejnaśladująusytuowanewyżej,cze-
gokonsekwencjąjestprzebiegdyfuzjiinnowacji(Zdun,2016b,s.67-69).
ZanajsłynniejszegobadaczaprocesudyfuzjiinnowacjiuważasięEverettaRo-
gersa,główniezasprawąpublikacjiz1962rokupt.Dyfuzjainnowacji,wktórej
zdefiniowałjąjakoideę,praktykęlubobiekt,postrzeganejakonowe(Rogers,
1983,s.11).Tojegodorobekprzywołujesię,analizującmiędzyinnymistopnio-
walnecechyinnowacjiorazmechanizmyichdyfuzji.Należądonich(Rogers,
1983,s.210-240;zob.Zdun,2016b,s.165-166):
1)względnaprzewaga(relativeadvantage)-stopień,wjakiminnowacjajest
postrzeganajakolepszaoddotychczasowychrozwiązań;
2)kompatybilność(compatibility)-stopień,wjakimjestonazgodnazespo-
łeczno-kulturowymiwartościamiiprzekonaniami,zpoprzednioprzyjęty-
mirozwiązaniamiorazspołecznymipotrzebami;
3)zawiłość(complexity)-stopień,wjakiminnowacjajestpostrzeganajako
trudnadozastosowania;
4)testowalność(trialability)-stopień,wjakimmożebyćonatestowana,wy-
próbowywana;
5)obserwowalność(observability)-stopień,wjakiminnowacjajestidentyfi-
kowalnadlaspołeczeństwa.
DyfuzjęRogersokreśliłjakoproces,wktóryminnowacjajestprzekazywana
zapośrednictwemwybranychkanałówwokreślonymczasiewśródczłonków
systemuspołecznego(Rogers,1983,s.5).Wjegoopinii(podobniejakwopinii
Tarde’a)procestenmógłbyćgraficznieprzedstawionyjakokrzywawkształcie
literys(s-shapedcurve).Wpoczątkowejjegofaziezmianajestprzyswajanaprzez
niewieluczłonkówspołeczności-innowatorów,wrazzjejupowszechnianiem
krzywawznosisię,bynastępniesięspłaszczyć,jakożecorazmniejosóbjest
zdolnychnadalprzyswajaćinnowację.Wkońcukrzywaosiągaasymptotę,co
kończyprocesdyfuzji(Rogers,1983,s.23).
Rogerszwróciłuwagę,iżwkażdymsystemiespołecznymfunkcjonująza-
równozwolennicyzmian,jakiichprzeciwnicy(Rogers,1983,s.27-28).Wśród
tzw.adoptercategorieswyróżnił:innowatorów(innovators),wczesnychnaśla-
dowców(earlyadopters),wczesnąwiększość(earlymajority),późnąwiększość
(latemajority)orazmaruderów(laggards)(Rogers,1983,s.22).Jegozdaniem
innowatorówcechujązdolnościrozumieniazłożonychinformacji,akceptacji
niepowodzeń,radzeniasobiezniepewnością.Skłonnidoeksperymentowania
iponoszeniaryzykasąrównieżwcześninaśladowcy,wprzeciwieństwiedotzw.
