Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdzia£i.lekcjaMaRsjasza
36
Muszęprzywołaćniektóreztychpasyjnychmarmurów,przywołaćobecne
wnichoczekiwaniesylenanaskamieniałyból,któryciąglejeszczeprzyprawia
odrżenie.Ioczywiścieobojaźń(wkońcuniezbadanesąszyderstwabogów).
Awięcnajpierw-torzeczdlamnienajbardziej(tak,tak)wymowna-po-
sągMarsjaszazawieszonegonasośnieioczekującegoodarciazeskóryprzez
Apolla[4],posągwistocieoznękanym,zoranymbólemobliczuCzłowieka
zNazaretu(znalezionaongiśwRzymie,adziśznajdującasięwLuwrzerzym-
skakopiahellenistycznejrzeźby,datowananaIlubIIwiek)łPotempłyta
MarsjasziApollo(takżewzbiorachLuwru)zrzymskiegosarkofaguznale-
zionegow1863rokunadbrzegamitoskańskiejrzekiChiaroneiwykonanego
gdzieśpomiędzy290a300rokiemłPotemstatuaMarsjasz,znowurzymska
kopia(IIIwiek)hellenistycznegooryginału,pochodzącazTarsu,awspół-
cześniewystawionawMuzeachArcheologicznychStambułułNakoniec
wreszcie-niechtakbędzie-UkaranieMarsjasza,Marsjaszaostarczejtwa-
rzyismukłych,subtelnychdłoniachspętanychnakrzyż,czyliprzechowy-
wanawpetersburskimErmitażurzymskakopia(równieżIIIwiek)greckie-
goposągu,stanowiącegokiedyśfragmentjakiejśrzeźbygrupowejł
Niewybrałemtychdziełprzypadkiem.Większośćantycznychprzedstawień
-nietylkorzeźb,aleteżfresków,malowidełnaceramiceorazmozaik15-jak-
bypragnącoszczędzićbóstwujegoniepokojącegookrucieństwa,inaczejniż
ZbigniewHerbert,poprzestajebowiemnawstępnymstadiumkaźni16.Na
tymszczególnymzastygnięciugestów,właściwemudlaczasukairos,który
występujezbrzegów,atylkowtedywystępuje,zanimciaładopadnienóż,
wspólnotyzaśdruzgocącyjąkryzys.Zatemmamytuzpozoruzamysłstatycz-
ny:nieruchomątwarzskazańca,zastygłe-niczymżonaLota-ciało(idopiero
nieubłaganychronos,czaslinearnyznieodrodnymdlaniegozniszczeniem,
dopełninawieluzmarmurowychMarsjaszówbożegodzieła:ruszyjezpo-
sad,obedrzezpowłoki,zeszlifu,obnażydogłębikamiennychtrzewi,doka-
miennegokośćca,okaleczy,zamieniwszczątki,pozbawigłosu).Alenamocy
paradoksuwłaśnietopowstrzymaniesięodnajbardziejdrastycznychprzed-
stawień,tozawieszenieakcji,spętaniejej,skamienieniejejjakbynaprzed-
prożuboskiegookrucieństwa,wczystymoczekiwaniuHna",zracjisamego
tylkonapięciaiunieruchomieniawczasieczynisprawęjeszczebardziej
drastyczną.Izdajesię,żekamieńladachwilaeksplodujebólem,ladachwi-
lawybuchniekrzykiem,ladachwilabędzieparowaćkrwią.Idasięonimpo-
wiedziećtosamozapewne,coOwidiuszmówioNiobe:HWewnątrztakżejest
