Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdzia£i.lekcjaMaRsjasza
49
15.Szczurołap
zHameln(Grussaus
Hameln-Wandren
achwandren…),
widokówkazser-
decznymiżyczenia-
mizHamelnzroku
1902
polskichuchodźcówzasianawNiemczechorazweFrancji-objawiłasięznie-
nackapodczaskarnawałowegobalumaskowegowgmachuOperyParyskiej
izgarnęłapotężneżniwonacałymZachodzie(wlistopadzie1831rokuumarli
naniąmiędzyinnymiHegelijegożona).Jejwrażeniebyłotaksilne,adzieło
takdrastyczne,żejakoCzerwonyMórobjawiłasięwsłynnejnoweliPoego49
iwUpiorzeoperyGastonaLeroux(1910),towarzysząctamzresztąpodwójnej
wisielczejśmierci-niejakiegoBuqueta,powieszonegowtrzecimpodscenium,
orazMałgorzatyzFaustaGounoda(1859),stanowiącegoprzewodnimotyw
tejpopularnejpowieści.Awlatach1847-1849stałasięmateriąpierwszą-po-
wielanychpotemczęstoinaśladowanych-drzeworytówAlfredaRethla
(1816-1859)zcykluAucheinTotentanz.Jedenznichzwłaszcza-Śmierćjako
skrzypek[16],skrzypekużywającyludzkiejpiszczelizamiastinstrumentu-zda-
jesięikonograficznymscenariuszemnietylkoobozowychHfugśmierci",ale
teżmrocznego,symbolicznegoichodzwierciedleniawświadomościHprowa-
dzonychnarzeź":wZakazanychpiosenkachLeonardaBuczkowskiego,pierw-
szympowojennymfilmiepolskim(1946),pojawiasiębowiem,zawszeozmro-
ku,tajemniczyskrzypekoniewidocznejtwarzy,odwróconyplecamidoludzi,
któregożałosnagraHprzynosinieszczęście",zwiastujeśmierć(wistociejest
niemieckimkonfidentem,zastrzelonympóźniejprzezżołnierzypodziemia).
Stosyludzkichwłosów,pozostałychpoofiarachStutthofualboAuschwitz
inieprzemienionychwpopiół,niebędąoczywiściejedynąpamiątkąprze-
