Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
RomansztekstemśWłaśnie,jeślipowołaćsięnatytułjednejzksiążekwybit-
negoliteraturoznawcyikrytykaliterackiegoJanaBłońskiego1,możnatonazwać
romansemztekstem.Długimitrudnymromansem.MójromansztekstemWojny
peloponeskiejTukidydesa2trwajużbowiemponadczterydekady.Rozpocząłsię
zupełnieniewinnie(i,odrazutrzebatoszczerzewyznać,bezspecjalniegorących
emocji),odszkolnejlekturyfragmentówsłynnejmowypogrzebowejPeryklesa.
Ponoć—jakwieśćgminnaniesie—znanejwdawnych,przedwojennychczasach
każdemumaturzyście.Jeślijednakwierzyćopublikowanemuwroku1957esejowi
JerzegoStempowskiego,towcałościWojnapeloponeskaoddawnanienależałado
szkolnychlekturobowiązkowych.PisałwszakautorEsejudlaKasandry:nTukidy-
desniejestczytanywszkołachiznajomośćjegoniewchodzidziśdotakzwanego
zakresuwykształceniaogólnego”3.
WpierwszejklasieszkołyśredniejwpołowieósmejdekadyXXwiekuowiele
więcejmiejscaniżpotraktowanedośćmarginalniedziejewojnypeloponeskiej
zajmowałaAntygonaSofoklesa—skądinąduczestnikawojnypeloponeskiej,
oczymwtedyniewiedziałem,anawetgdybymwiedział,niemiałobytopewnie
dlamniewiększegoznaczenia.Jakwidać,zjakichśpowodówmoralizmdramatu
Sofoklesauznanozabardziejwskazanydlakształtowaniaumysłówmłodegopo-
kolenianiżpolitycznyrealizmdziełaTukidydesa.Paradoksalniewłaśnieówmo-
ralizmrodemzAntygonymiałtrudnydooszacowania,aleniewątpliwieznacz-
nywpływnaatmosferężyciapolitycznegowPolscewlatachosiemdziesiątych
ubiegłegowieku.Zajegoliterackiepifenomenmożnachybauznaćwłaściwądla
tegoczasuikręgówstudenckichpopularnośćpisanejwtonieanalizdramatuSo-
foklesaeseistykiAdamaMichnika4.SpiżowafiguraAntygonyciąglemazresztą,
1Zob.J.Błoński,Romansztekstem,Kraków1981.
2Tukidydes,Wojnapeloponeska,przeł.k.kumaniecki,Warszawa2003;dotegoteżwydaniaodnosiłsiębędę
wcytatachfragmentówdziełaTukidydesa,podającwnawiasie—odpowiednio—numeryksiągistron.
3J.sTempowski,CzytającTukidydesa,w:tegoż,Eseje,Kraków1984,s.195.
4UwagatadotyczycałejbezmałatwórczościeseistycznejMichnika,gdybyjednakchciećpodaćjedentylko
tytuł,tonarzucasię—a.michnik,ZdziejówhonoruwPolsce(wypisywięzienne),Warszawa1991.
9
