Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BożenaWitosz
WydziałFilologiczny
UniwersytetŚląskiwKatowicach
Centrum–prowincja,peryferie,marginesy
Wędrówkapojęćwświeciedyskursów,
znaczeńiaksjologii
Tytułowepojęciapojawiająsięwdyskursiewspółczesnejhumanistyki
wprzestrzenikulturyponowoczesnej,wtym,wjęzykuwspółczesnejhuma-
nistyki,natyleczęsto,żeniesposóbichniezauważyć.Interesującawydajesię
jednaknietylemnogośćichwystąpień,ilerozmaitośćkontekstów,wjakich
występują,nadającychimodmiennąrangę,odcieniesemantyczne,akcenty
waloryzacyjne.Jeślipowiązaćjezinnymidoniosłymikategoriaminaszejwspół-
czesności,bywymienićchoćby:tożsamość,inność,multikulturalizm,glokalizację,
pluralizm,postkolonializm,azdrugiejstrony:globalizację,wykluczenie,dominację,
etnocentryzmitp.,trudnoniedostrzecgęstejsiecirelacjimiędzyczłonamitego
pojęciowegowielokąta.Wpisującwymienionewtytulekategoriewtętyleż
rozległą,cozłożonąmentalnąfigurę,chciałabymzwrócićuwagęnaniektóreich
aspekty(semantyczneiwaloryzacyjne),jakieodsłoniprzyjętawtokurozważań
strategiawędrówkipomiędzyróżnymidyskursamiitekstamiwspółczesnej
kultury.
Typemodniesień,który,jaksądzę,wistotnymstopniudecydujeokonceptu-
alizacjikategorii:prowincji,marginesuczyperyferiijestusytuowanieichwrelacji
dopojęciacentrum.Tejrelacjichciałabymprzypisaćrolęporządkującąmoje
spostrzeżenia.
Wymienionepojęciatrafiłydodyskursuwspółczesnejhumanistyki–jejre-
fleksjiteoretyczno-metodologicznej–nafalifermentuintelektualnego,zwanego
jużzpewnejperspektywyczasowejprzełomempoststrukturalistycznym,jaki
zawładnąłśrodowiskiemintelektualistówwdrugiejpołowieubiegłegowieku.
Przypomnętujedynie–ważnedladalszychspostrzeżeń–wystąpienieprzeciw
nawykomnaukowegomyśleniagłówniewkategoriachbinarnychopozycji,aco
zatymidzie–przeciwkonstruowaniuwjęzykuteoretycznymdychotomicznych
