Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
KonsekwencjeIIwojnyświatowej
1.KształtowaniesięWielkiejKoalicji
InwazjaNiemiecnaPolskę1września1939r.niespowodowałarzeczywistego
zaangażowaniawielkichmocarstwwwojnęprzeciwkoNiemcomiichsojusznikom
zOsi–WłochomiJaponii.Wprawdzie3września1939r.,zgodniezwcześniejszymi
zobowiązaniamisojuszniczymi,FrancjaiWielkaBrytaniawypowiedziaływojnę
Niemcom,aleniepodjęłydziałańwojennychprzeciwkonim,dopókiNiemcynie
zaatakowałyichw1940r.TymczasemStanyZjednoczone,wierneideiizolacjonizmu,
wobliczuwojnywEuropieogłosiły5września1939r.neutralność.ZwiązekRadziecki
nietylkonieprzyszedłPolscezpomocą,alewbrewzawartemuznią25lipca1932
r.układowionieagresjizaatakowałPolskę17września1939r.iwporozumieniu
zNiemcamidokonałpodziałujejterytorium,nazywająctomisjąwyzwoleńczą
zachodniejUkrainyizachodniejBiałorusi.Itak28września1939r.Niemcyuznały
nowązachodniągranicęRosjinatzw.liniiCurzona,którąZwiązekRadziecki
przedstawiłjakoswojąnowąrubieżbezpieczeństwa.OpiniapublicznaweFrancji,
StanachZjednoczonychiWielkiejBrytaniipotępiłatenaktbezprawia,aleniektórzy
politycyzachodnizezrozumieniemodnieślisiędoradzieckiejinterpretacji
strategicznegoznaczenianowychgranic.
DrugawojnastałasięnaprawdęświatowądopieroponapaściNiemiecnaZwiązek
Radziecki22czerwca1941r.Byłotowydarzenieniecierpliwieoczekiwaneprzez
Zachód,szczególnieprzezWinstonaChurchilla,któryobawiałsię,żebezudziałuZSRR
wwojnieprzeciwkoNiemcomniebędziemożnaichpokonać.Dlategoteżpremier
WielkiejBrytaniibardzochętnieprzystałnapropozycjęStalinaiprzyaprobacieUSA
zgodziłsięnapodpisaniejuż12lipca1941r.układuzZSRRowzajemnejpomocy
ipoparciuwwojniezNiemcami.RównieżUSA,jakkolwiekniebyłyjeszczewstanie
wojnyzNiemcami,wydały23czerwca1941r.oświadczenie,żegłównymzagrożeniem
niejestdlanichZSRR,leczarmiehitlerowskie.PodjętewLondynierozmowypolsko-
radzieckiedoprowadziłydopodpisania30lipca1941r.układu,wktórymZSRRuznał,
żeradziecko-niemieckietraktatyz1939r.„dotyczącezmianterytorialnychwPolsce
utraciłyswojąmoc”,jednakkwestiapolskiejgranicywschodniejniezostała
rozstrzygnięta.ZSRRwyraziłzgodęnautworzenienaswymterytoriumarmiipolskiej,
którawsprawachoperacyjnychpodlegaćmiałanaczelnemudowództwuwojskowemu
ZSRR.Obapaństwanawiązałyzesobąstosunkidyplomatyczne[1].
Wdniachod9do14sierpnia1941r.odbyłosiękołoNowejFundlandii,napokładzie
krążownika„PrinceofWales”,spotkanieprezydentaUSAFranklinaD.Roosevelta
ipremieraWielkiejBrytaniiWinstonaChurchilla.Wynikiemspotkaniabyłoogłoszenie
14sierpnia1941r.wspólnejdeklaracji,znanejpodnazwąKartaAtlantycka,wktórej
przedstawionozasadyorganizacjipowojennegoświata,wtymm.in.zapowiedziano
utworzeniestałegosystemupowszechnegobezpieczeństwamiędzynarodowego,
poszanowanieprawanarodówdosamostanowienia,zapewnienieswobodyhandlu
