Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
JacekPiekarski,DanutaUrbaniak-Zając
naWydzialeNaukoWychowaniumożebyćtraktowanyjakooczywisty.Sama
nazwawydziału–szczególnanatleokreśleńidentyfkującychinnepodobneinsty-
tucjewPolsce–sugeruje,żedoniesieniadyscyplinarnesłuszniewypadaniekiedy
traktowaćjakodrugoplanowelubwręczwtórnewobecwagiwspólnegozadania
iproblemu,jakimjestpomyślnekształtowanie-wychowanie.Takazaakceptowana
jużhistorycznienazwaniesiewsobieoczywiścierównieżobligację–zobowiązuje
dorespektowaniaswoistościdyscyplinorazsugerujeposzukiwaniewniejźró-
dełwspólnejtwórczości.Zprzekraczaniemperspektywzwiązanychzinteresem
dyscyplinarnymwciążwartowiązaćnadziejęnainicjowaniepozytywnychzmian
wpraktyceedukacyjnej.Pytania,jakdalecenadziejatajestracjonalna,jakdalece
jestspełniana,wjakimwreszciestopniubywaoddalanaprzezsamychrepre-
zentantówśrodowiskanaukowegopozostająjednakwmocy.Znajdująteżróżne
egzemplifkacjeioświetleniewdalszychtekstach.
Nadyscyplinarnąprzynależnośćiodpowiadającąjejsamoidentyfkacjęskła-
dająsięprzynajmniejdwaukładywarunków,októrychjużterazwartowspomnieć.
Pierwszyznichugruntowanyjestwinstytucjonalnieutrwalanychzestawachreguł,
którewyznaczająramycodziennejpraktyki,lokalizującjąwistniejącym–instytucjo-
nalnym‒porządku.Dziękitemumożliwejestwyróżnianieiodróżnianiesięspołecz-
nościczyteżśrodowisk,stanowiącychrzeczywiste,bieżąceodniesieniedlaindy-
widualnychdziałań.Kształtowaniesięibudowaniespołecznościuczonych,zawsze
skupionychwokółokreślonychiswoistychdlaniejtypówproblemów,wznacznej
mierzeopierasięnazastanymiwtymsensiekoniecznymporządkuinstytucjo-
nalnym,stanowiącymozasadachdyscyplinarnejprzynależności–instytucjonalne
regułypozwalająnałatwewyróżnianieistniejących„społecznościdyscyplinarnych”,
doktórychsięnależyizktórymimożnasięidentyfkować.Instytucjonalniedefnio-
wanarealna„społecznośćuczonych”niejestprzecieżtymsamym,co„wspólnota
myślenia”,tworzącasięwkomunikacjiiprocesachkulturowegoprzekazu.Konsty-
tuujesięonazasprawązdolnościodczytywaniategoprzekazuirozwiązywaniapo-
łączonychznimwspólnychdylematów.Wspólnotamyśliniejestskazananalicze-
niesięzinstytucjonalnymiregułami,pozostajeteżwolnaodczasowegoporządku
teraźniejszościorazpartykularnegoprzywiązaniadorealnejspołeczności.Tworzy
sięwdrodzedialoguznieobecnymi,czyniącichuczestnikamiwspólnejpraktyki,
niezależnieodrzeczywistejlokalizacjiwprzestrzenihistorycznejczyteżspołeczno-
-instytucjonalnej.Identyfkacjawedługregułwspólnotymyśliwydajesięniezbędna
wbudowaniurelacjimiędzydyscyplinarnych.Nadajeimznaczenieugruntowane
wbiografcznymdoświadczeniuizwiązanejznimosobistejaktywności.Wspólnota
myśliprzekraczagraniceinstytucjonalnychpodziałówdyscyplinarnych,liczącsię
główniezjakościątworzonejwiedzyimożliwościamiwykorzystaniaujawnianych
wniejróżnic,stanowiącychtworzywowspólnejtwórczości.
Szkicowaneturozróżnienienietylkosygnalizujeniektóre–ważne,jaksię
zdaje–układywarunkówistotnychdlabudowaniaperspektywydyscyplinarnejijej
identyfkacji.Sugerujejednocześnie,żetworzeniusiętejperspektywyijejzmia-
nomtowarzysząprawdopodobniestałenapięciapowstającenaskrzyżowaniu
„wspólnotymyśli”i„wspólnotyinstytucjonalnej”.Wspomnianewyżejukładywarun-
kówmożnateżtraktowaćjakoodniesienieiogólneramyinterpretacyjnedlaod-
