Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przejrzećnaoczy-widziećczywiedzieć?
29
виден,pol.oczy‒wisty;gr.δLα‒βλέπεLν/‒ω>scs.про-зрѣти,błg.про‒зра,pol.
prze‒jrzeć).
Przykłademsemantycznejkalkimożebyćokreślenieślepy(nacoś)Ctaki,który
czegoś(prawdy)niedostrzega’-por.cytatzKrólaEdypaSofoklesa(ok.427p.n.e):
ΤυφλόCτατ)ώτα,τοντενουν,τατ)όμματ)εί.(Ślepyjesteśwuszach,wrozumie
iwoczach)czywEwangeliiśw.Mateusza:scs.фарїсееслѣп.й,por.nBiadawam,
uczeniwPiśmieifaryzeusze,obłudnicy!Bodbacieoczystośćzewnętrznejstrony
kubkaimisy,awewnątrzpełnesąonezdzierstwainiepowściągliwości.Faryze-
uszuślepy!Oczyśćwpierwwnętrzekubka,żebyizewnętrznajegostronastałasię
czysta”(Mt23,26).Jużwjęzykustaro-cerkiewno-słowiańskimслѣпыйoznaczało
Cślepy;krótkowzroczny,duchowootępiały’
.
Wartoprzypomnieć,żeczłowiekwśredniowieczu(chrześcijanin)znałtrzy
typywidzenia:1.zdobywanieinformacjioświeciezapomocąncielesnychoczu”
,
2.otwieranieoczu,tj.pojmowaniesensulistotyczegoś,3.прозрѣнїе,tzn.odga-
dywanieprzyszłościlubduchoweprzebywaniewzaświatachprzezżyjącąosobę.
Wprzypadkudrugiegoitrzeciegowłaściwesątzw.noczyduszy”lubnoczyser-
deczne”(Георгиев,2016:130idalej).Wierzy,żenoczyserdeczne”otwierająsię
dziękinaukomChrystusaizaichpomocą(aniecielesnych)możnapoznaćistotę
rzeczy.Por.poświadczeniezdwóchtekstówśw.JanaChryzostoma:
1)ὍtOνδὲPέλλῃςKOθεσθῆνOιKOlἀνOγνῶνOι,ἢKOlπάλινἄλλoU
ἀνOγινώσKoνtoςἀKooσOι,δεήθηtιπρῶtoνtooΘεooλέγων·ΚύριεἸησoo
Xρισtὲ,ἄνoιξoνtὰὦtOKOltoὺςὀφθOλPoὺςtῆςKOρδίOςPoU,tooἀKooσOί
PεtὸνλόγoνσoU,KOlσUνιένOι,KOlπoιῆσOιtὸθέληPάσoUł(JanChryzo-
stom,1860:col.937-942).
Wtłumaczeniunajęzykstaro-cerkiewno-słowiańskicytowanyfragment,
wktórymwidać,żegreckiemuokreśleniuὀφθαλμοίτῆCκαρδίαCodpowiadaоочи
срIдечнии,Coczyserdeczne’
,brzminastępująco:
АегдачестихочешипрIвѣежесIоумиленїемIпомолисѧглѧ(Гиіухе)
ѿврISимиоушииоочисрIдечнииоуслышатисловотвоеиразоумѣти
еитворитиволютвою.
2)WiedzącprzetoChrystusPan,żewnichjestcoinnegozwierzchuaco
innegowewnątrzukryte,rzekł:nStrzeżciesię”
,tojestnietyleoczamicia-
łapatrzcie,ileoczamiducha.Bojeślioczamiciałananichspojrzysz,nie
poznasz;gdyżsięzachrześcijanpodająipozorychrześcijańskiezachowu-
ją.Jakoludzie,jakżemożeciewidziećkłamstwoosłonąprawdypokryte?
(http:llwww.ultramontes.pllChryzostom_1.htm)
WydawnictwoNaukoweUAM–wszelkieprawazastrzeżone
