Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Nocoń:Strategienabywaniawiedzyojęzykuprzezucznia...
29
ski-Pomsta,któryuważa,żeszkołapowinnakształcićświadomegoużyt-
kownikajęzyka.Celemkształceniajęzykowegojestnietylkodostarczanie
dobrychipoprawnychwzorcówwypowiedzi,aletakżewyposażenie
uczniawwiedzęwyraźną,czylitaką,którapozwoliświadomieukształto-
waćkażdytekstwłasnyorazkrytycznieocenićkażdytekstwłasnyicu-
dzy.Ponieważwiedzawyraźnaujawniasięwmetajęzyku,będącymistot-
nymskładnikiemświadomościjęzykowej,szkołaniemożerezygnować
zjegorozwijania5.
RównieżUrszulaŻydek-Bednarczukzaważnyskładnikkompetencji
komunikacyjnejuznajezdolnośćrefleksjinadjęzykiemiświadomośćję-
zykową6.ZkoleiJadwigaKowalikowapiszeopowiązaniuwiedzyojęzyku
zeskutecznościąjęzykowokomunikacyjną:nUczestniczącwkształceniuję-
zykowym,uczeńmastaćsię»znawcąpolszczyzny«,potobybyćjejsku-
tecznymużytkownikiem"7.
Językoznawcyidydaktycyjęzykawskazująnajeszczeinneaspekty
koniecznościuczeniaojęzykuwszkole,nietakpraktycznie,użytkowozo-
rientowane,aleniemniejistotne(jeżelinawetnieistotniejsze).Puzynina
zwracauwagę,żewewspółczesnymświeciejęzyktopotężnenarzędzie
zdolneubezwłasnowolnićczłowieka,manipulowaćnim,żeczłowiekczę-
stoulegamagiijęzykowej,np.poddającsięreklamie.Ztegoteżm.in.
względuuczenieojęzykuwszkolejest,jejzdaniem,ważnetakżepoznaw-
czo—uczeńmusipoznaćmechanizmyjęzykowe(tzn.miećonichwie-
dzę),abymócsięprzedichnieetycznymwykorzystaniembronić8.
Opotrzebieuznaniajęzykaprzezszkołęzacennedobrokulturowe
orazuświadomieniesobiezagrożeńjegoistnieniaifunkcjonowaniapisze
zkoleiStanisławGajda;obowiązkiemszkołyjestnietylkotroskaowłasną
kulturęnarodową,aletakżeowłasnyjęzyk9.Konsekwencjezaniedbań
wobszarzeedukacjijęzykowejprzyczyniająsiędoswoistegokryzysu
mowyobserwowanegowewspółczesnymświecie,docorazwiekszegoza-
niedbywaniajęzykaprzezjegoużytkowników,szerzeniasięjęzykowego
bylejactwa.Językoznawcyostrzegająprzedniebezpieczeństwemnawet
stopniowegoograniczaniafunkcji,zakresówiodmianpolszczyzny,którą
5J.PORAYSKI-POMSTA:Kształceniejęzykowewzreformowanejszkole.W:Horyzonty
edukacjijęzykowej...,s.38.
6U.ŻYDEK-BEDNARCZUK:Noweaspektykompetencjikomunikacyjnej.W:Wtrosce
odobrąedukację.Red.A.JANUS-SITARZ.Kraków2009,s.61.
7J.KOWALIKOWA:Kształceniejęzykowe.Teoriadlapraktyki.W:Polonistawszko-
le...,s.99.
8J.PUZYNINA:NaukaojęzykuwszkoleXXIwieku.W:Horyzontyedukacjijęzyko-
wej...,s.17—19.
9S.GAJDA:Językiszkoławobecniepokojącejwspółczesności.W:Horyzontyedu-
kacjijęzykowej...,s.30—32.
