Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
byłjęzykiemKościołaibezjegoznajomościaniksiądz,animnichnie
mogliwypełniaćswychobowiązków.
Wroku669doAngliiprzybyłTeodorzTarsu,wykształcony
nagreckimwschodziemnichzRzymu,wtowarzystwieHadriana,
wykształconegowAfryceiItaliibizantyjskiejopataklasztorupod
Neapolem,wceluzaprowadzeniaporządkuwKościeleanglosaskim
izorganizowaniajednolitejadministracjikościelnej.Teodorzostał
arcybiskupemCanterbury(669–690),aHadrianopatemklasz-
toruŚwiętychPiotraiPawła,któryznajdowałsięwpobliżu.Obaj
przywieźlidużyzbiórksiąg,któresłużyłyzawzorzecdlaangielskich
skrybów,kiedycinauczylisiępisać.WCanterburyTeodorwraz
zHadrianemzałożyliszkołę,któraprzyciągałastudentówzkażdego
zakątkaAngliiiktórapóźniejsłużyłazawzórdlaszkółklasztornych
nacałejwyspie.HadrianiTeodorzasłynęligłównieztego,potra-
filinauczaćwszerokimzakresieprzedmiotów:odPismaŚwiętego
posztukęmetryki(naukiomiarachwierszowych),odastronomii
ikomputupoliteraturęłacińską,itozarównoświecką,jakireli-
gijną,orazgrekę.WiedzęotymmożnazdobyćuBedy,którywspo-
lAndrzejKuropatnicki
OŚWIATAWANGLII
minaodawnychuczniachHadrianaiTeodoraznającychłacinęigre-
kę,jakteżswójjęzykojczysty.Ztejtowłaśnieszkoływywodzilisię
AlbinusopatklasztoruŚwiętychPiotraiPawła,Tobiaszbiskup
Rochesteru,orazAldhelmpierwszygodnyuwagipisarzanglołaciń-
ski.Nowewpływykrajówpołudniowychwpołączeniuzbogatymi
tradycjaminaukiceltyckiejnapółnocyAngliistworzyłyszkołęBedy
CzcigodnegowJarrowwNorthumbriiorazszkołęwYorku,którą
kierowałwlatach686–721JohnzBeverley(uczeńTeodorazTarsu)
iwktórejstudiowałAlkuin.
Wszkołachanglosaskichnauczaniepisaniaiczytaniaopartebyło
natradycjachrzymskich.Dzieciuczonoartykułowaćgłoskiorazko-
jarzyćjezliterami,korzystającztabliczekzalfabetem,któretrzymały
wrękach.Instrukcjemogłybyćwydawanewjęzykuangielskimdo
momentu,uczeńniezacząłrozumiećpoleceńpołacinie.Poćwi-
czeniachnaliterachuczniowiezaczynaliłączyćjewłacińskiesylaby,
anastępniewłacińskiewyrazy.NajprawdopodobniejmodlitwaOj-
czenaszbyłapierwszymtekstem,któregosięuczono.Brakwystar-
czającychdowodównakategorycznestwierdzenie,takibyłwłaśnie
37