Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
PonadpięćstulecidziejówPolski,którezawierająsięwniniejszymtomie,toprzy-
najmniejczterywyraźniesięwyróżniająceokresy-oróżnymczasietrwania,różnych
cechachwewnętrznychizewnętrznych,różnymnatężeniusiłtwórczychwprocesie
budowynaszejwspólnotypolityczno-kulturalnej,czylipaństwa,azczasemnarodu.
Poszczególneokresysąteżbardzonierównomiernieoświetloneprzezźródła
historyczne,cosprawia,iżbędąopracowanewsposóbnierównomiernyiniepro-
porcjonalnydowagidokonującychsięwnichwydarzeń.Ujawniasiętuzależność
historykaodźródełinformacji,jakimimożedysponować.Jesttopodstawowyproblem
badawczy,zktóregotakżeCzytelnikmusizdawaćsobiesprawę.Niejesttowszakże
zależnośćprosta.Tambowiem,gdziebrakźródełpisanych,historykmusisięuciekać
doinnychświadkówprzeszłości.Sąniminp.:odkrywaneprzezarcheologówślady
dawnychkultur,szczątkimaterialnebytowanianaszychprzodków,nazwymiejscowe
iinne,archaiczneelementyzachowanewjęzyku,tradycjaoczasachwczesnych
przechowanawprzekazachpóźniejszych.Pomocnesątakżeanalogiedoinnychludów
ikulturczyogólnawiedzasocjologicznaietnologiczna.Stądpowstajeniejednolitość
opracowanianietylkopodwzględemobjętościowym,aletakżepodwzględem
charakteruirodzajuinformacji,awięcijakościowym.Imbliżejczasównowszych,
tymwięcejopisuwydarzeń,imdalejwstecz,tymbardziejmamydoczynieniazobra-
zemogólnym,opisemtrendówrozwojowychiprocesów.Imwcześniejszyokres,tym
mniejmamypewnościcodoefektówpoznawczychosiągniętychprzezhistoryka.
Wiedzępewnązastępujesiłąrzeczydomysłlubnaposzlakachbudowanahipoteza.
Najwcześniejszyokresobjętyniniejszymtomemdałobysięokreślićjakoschyłek
epokiplemiennej.Sątomniejwięcejdwastulecia-odpołowyVIIIdopołowy
Xwieku.Jeżeliplemionauważaćzawspólnotyosadniczeopewnychcechach
politycznych,zanietrwałeorganizmypaństwowe,mająceswoichwodzów,starszyznę
współdecydującąowspólnychlosachizadaniachorazjakieśukorzenieniewzbiorowej
schyłekepoki
plemiennej
9