Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PolskawczasachniepodległościiIIwojnyświatowej
odbywałsięwWarszawiezjazd
politykówzudziałemprzed-
stawicieli29partiiistronnictw
zKrólestwaPolskiegoiGalicji,
gdyżpolitykomwielkopolskim
uniemożliwionoprzyjazddo
Warszawy.Porozumieniajed-
naknieosiągnięto,główniena
skutekwygórowanychambicji
poszczególnychugrupowań.
Wrezultacie,zamiastrządu
jednościnarodowej,Radapo-
wołała23październikaendecki
gabinetJózefaŚwieżyńskiego,
reprezentującyugrupowaniasku-
Ryc.1.CzłonkowieRadyRegencyjnej(wcentrumodlewej):hrabiaJózefOstrowski,
pionewMiędzypartyjnymKole
kardynałAleksanderKakowskiorazksiążęZdzisławLubomirski(ArchiwumDokumentacji
Politycznym,wypowiadające
MechanicznejwWarszawie-ADM).
siędotychczasprzeciwkowspół-
pracyzwładzamiokupacyjnymi.Jednakże,podobniejakRadaRegencyjna,którausiłowała
odciąćsięodokupantów,takinowygabinet,dążącdouzyskaniaszerszegopoparciaspołecz-
gabinetJózefa
nego,zamierzałzerwaćzwiązkizregentami.3listopadarządogłosił,bezpowiadamiania
Świeżyńskiego
Rady,odezwędospołeczeństwa,wktórejinformował,że%podjąłinicjatywęnatychmiasto-
wegoutworzeniaRząduNarodowego,atowporozumieniuzestronnictwamiprzedsta-
wiającymiludpolski%.Rządtenmiałobjąć%władzęniepodzielnądoczasuzwołaniaSejmu
Ustawodawczego%.TenpapierowyzamachstanuzakończyłsięudzieleniemJózefowi
Świeżyńskiemudymisji,wzwiązkuzczymdokońcaokupacjiadministracjąwKrólestwie
kierowałtzw.rządurzędniczyWładysławaWróblewskiego,znajstarszymirangąpracow-
nikamijakokierownikamiresortów,któryjednakżenieposiadałuprawnieńdowprowa-
dzaniadosystemuspołeczno-gospodarczegoodradzającejsięPolskidalejidącychzmian.
RadaRegencyjnaczyniła,coprawda,wysiłkiwcelupodporządkowaniasobieinnych
ośrodkówlokalnych,np.PolskiejKomisjiLikwidacyjnej,alenieprzyniosłyonewiększych
rezultatów.
NiezależnieodaspiracjiRadyRegencyjnejdziałanianiepodległościowepodejmowane
byłytakżenaterenieinnychziempolskich.Już2października1918r.waustriackiej
RadziePaństwazostałazgłoszonawspólnarezolucjapolskichposłówsocjalistycznych
iparlamentarzystówzugrupowańskupionychwKolePolskim,wktórejżądanoodbudowy
niepodległegopaństwa.Dwatygodniepóźniej(15października)posłowiepolscyzłożyli
kolejnądeklarację,wktórejokreślalisię,niezbytszczęśliwie,jako%także%obywatele
odradzającegosiępaństwapolskiego,cowpóźniejszymokresiestałosiępowodemusz-
czypliwychuwagpodichadresem.Zdecydowanapostawapolskichparlamentarzystów
wpłynęłajednaknastanowiskowładzaustriackich.Wogłoszonymnastępnegodniamanife-
ściecesarzaKarolaoprzekształceniuAustro-Węgierwpaństwofederacyjnepodkreślono
Rada
wyraźnie,żenieprzesądzasięprzyszłychlosówGalicji,dążącejdozjednoczeniazpozo-
Narodowa
Księstwa
stałymiziemiamipolskimi.TostanowiskonajwyższychwładzAustriizintensyfikowało
Cieszyńskiego
polskiedążenianiepodległościowe.Już19październikapowstałapodprzewodnictwem
księdzaJózefaLondzinaRadaNarodowaKsięstwaCieszyńskiego,którawswymakcie
założycielskimpodkreśliłaprzynależnośćtychziemdopaństwapolskiego.
10