Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PolskawczasachniepodległościiIIwojnyświatowej
RadaLudowaorazdziałającywParyżuKo-
mitetNarodowyPolski.Sądzono,żetworzenie
faktówdokonanychnaobszarachnależących
ciąglejeszczedoNiemiecbędziewyjątko-
wotrudne.
Okazałosięjednak,żeoczekiwanienawyrok
konferencjiniebyłomożliwe,bowiemjeszcze
przedjejrozpoczęciemwybuchływalkinate-
renieWielkopolski.Ichbezpośredniąprzyczy-
nąstałsięprzyjazdIgnacegoPaderewskiego
(26grudnia1918),któregoPolacyprzyjmo-
walientuzjastycznie,aprzytejokazjiprzystroili
miastoflagaminarodowymiialianckimi.Wy-
wołałotokontrakcjęlicznejspołecznościnie-
mieckiej,cowrezultaciedoprowadziłodowy-
buchuwmieściestarćzbrojnych,którenastępnie
objęłyterencałejWielkopolski.Wtympier-
wszymokresie,dziękizaskoczeniuiwrzeniu
wsamychNiemczech,Polacyodnieśliwiele
sukcesów,m.in.wwalkachoChodzież,Ino-
wrocławiSzubin.Sytuacjazmieniłasiędopie-
rowpołowiestycznia,kiedyNiemcyściągnęli
poważniejszeodwody.Pomiesiącuciężkich
zmagań,gdyalianciiNiemcypodpisali(16
Ryc.11.PowstańcyWielkopolscyprzedπBazaremuwPoznaniu,mal.
lutego1919)wTrewirzeprzedłużenierozejmu
LeonWróblewski,1929r.(MuzeumNarodowewPoznaniu).
zCompiègne,decyzjętęrozciągniętotakżena
Wielkopolskę.Zgodniezprzyjętymiustale-
niamiliniafronturozgraniczyławpływypolskieiniemieckie.Dziękiinterwencjiwielkich
mocarstwpowstaniewielkopolskie,wojnajednegopolskiegowojewództwazRzesząNie-
powstanie
miecką,zakończyłosięsukcesem.Dostabilizacjibyłojednakdaleko.Wobecstałegozagro-
wielkopolskie
żeniaoddziałypowstańczeprzekształconowregularną,aczwcałościochotniczą,Armię
Wielkopolską,naktórejczelestanął,pomjr.StanisławieTaczaku,gen.JózefDowbór-
-Muśnicki,byłydowódca1.KorpusuPolskiegonaWschodzie.Jegoszefemsztabuzostał
wywodzącysięzarmiirosyjskiejpłkWładysławAnders.Wmaju1919r.ArmiaWielkopol-
skaliczyłaok.72tys.ludzi.
Konferencjapokojowa
wParyżurozpoczęłasię18
stycznia1919r.Upłynęła
ona,przynajmniejjeślicho-
dziosprawyeuropejskie,
podznakiemrywalizacji
brytyjsko-francuskiej.Oba
wielkiemocarstwastarały
sięrealizowaćwłasnekon-
cepcje,całkowiciezesobą
Ryc.12.Uroczystośćzaprzysiężeniawojskpowstańczychiwręczeniasztandaru1.Dywizji
sprzeczne.Francja,zewzglę-
StrzelcówWielkopolskich,Poznań,1stycznia1919r.(ADM).
dunaolbrzymiądaninękrwi
18
